11 χρόνια. Έντεκα ολόκληρα χρόνια μένω μόνη, μαγειρεύω στη δική μου κουζίνα και κάνω ό,τι γουστάρω, γενικά, μέσα στο σπίτι μου. Για κάποιους φαίνεται λίγο, φυσικά, αλλά για μένα είναι όλη μου η ζωή και σίγουρα δεν είναι κάτι που το συναντώ συχνά σε συνομήλικους. Είμαι σχεδόν 31 και μου αρέσει να σκέφτομαι ότι πέρασα την πιο φρέσκια δεκαετία της ζωης μου, όπως ήθελα. Τουλάχιστον, προσπάθησα. Δεν έρχονται όλα όπως τα θες, αλλά έθεσα κάποιες βάσεις.
Οι σημερινοί 20άρηδες δε μπορούν να το κάνουν αυτό τόσο εύκολα και δεν θα το κρίνω καθόλου. Θα τους συμβουλεύσω μόνο να το θέσουν ως στόχο στη ζωή τους, γιατί το να μένεις μόνος είναι μεγάλο μάθημα γι'αυτή τη ζωή, ένα μάθημα που πρέπει να πάρεις - πώς να το κάνουμε! Και σίγουρα δεν είναι το ίδιο με το να συζείς με το ταίρι σου. Ούτε και με το να έχεις τη μαμά στον από κάτω όροφο. Όσο πιο μόνος, τόσο πιο καλό το μάθημα, γιατί μαθαίνεις καλύτερα τον εαυτό σου, από εκεί ξεκινούν όλα. Αυτή είναι η δική μου θεωρία.
Το πρώτο πράγμα που ανέφερα, ασυναίσθητα, είναι ότι μαγειρεύω στη δική μου κουζίνα όλα αυτά τα χρόνια. Είναι γιατί θυμάμαι πολύ έντονα ότι, μπαίνοντας πρώτη φορά στο δικό μου σπίτι, αυτό ήταν το πρώτο που με έκανε να χαρώ πολύ. ΄Οτι έχω μια κουζίνα ολόδική μου, να κάνω ό,τι θέλω, να αποτύχω όσες φορές θέλω χωρίς να με κρίνει κανένας, να λερώσω όσο θέλω χωρίς να γκρινιάξει κανένας, να εκφραστώ όπως θέλω εγώ, γενικά. Και στα υπόλοιπα δωμάτια, δηλαδή, μπορούσα να το κάνω αυτό, αλλά ενστικτωδώς εγώ έδωσα περισσότερη σημασία στην κουζίνα.
Μέχρι τότε δεν μαγείρευα, αλλά πάντα μου άρεσε να ανακατεύομαι στην κουζίνα και να διαβάζω συνταγές και ήξερα από πάντα ότι αγαπώ τη μαγειρική. Εξάλλου, όλοι στην οικογένεια μαγειρεύουν εξαιρετικά, επομένως είχα ανάλογες επιρροές. Καλώς ή κακώς, όμως, όσο μένεις με τους δικούς σου, δεν απελευθερώνεσαι σε αυτό το κομμάτι και όσο κι αν προσπαθήσεις, πάλι δεν θα είναι το ίδιο.
Η πρώτη μου κουζίνα ήταν μεγάλη, φωτεινή, με σέβεντις πλακάκια σε έντονο πράσινο και έβλεπε στον ακάλυπτο. Δεν θα την ξεχάσω ποτέ, αλλά δεν τη θυμάμαι σαν να ήταν χθες. Αυτά τα 11 χρόνια δε νιώθω ότι πέρασαν πολύ γρήγορα. Νιώθω ότι πέρασαν ακριβώς με το ρυθμό που έπρεπε, γεμίζοντάς με με άπειρες εμπειρίες που καθόρισαν αυτό που είμαι σήμερα. Και δεν θα ήθελα να γυρίσω πίσω και να ξαναγίνω πάλι 20, ούτε θα άλλαζα τίποτα - ακόμα και τα πιο δύσκολα και άχαρα πάλι ίδια θα τα άφηνα.
Σκεπτόμενη αυτά τα χρόνια που πέρασαν και τις σημαντικότερες εμπειρίες που με καθόρισαν, διαπιστώνω ότι τα καλύτερα μαθήματα τα έχω πάρει από τις σχέσεις μου και από τη μαγειρική. Για την ακρίβεια, αυτά τα δύο ταυτίζονται κάπου, γιατί, όταν μαγειρεύεις ένα φαγητό, είναι περίπου σαν να έχεις απέναντί σου έναν άνθρωπο να διαχειριστείς και μεταξύ εσού και του εκάστοτε πιάτου αναπτύσσεται ένα είδος σχέσης.
Το κάθε φαγητό έχει τις ιδιαιτερότητές του και πρέπει να το χειριστείς αναλόγως, για να μπορέσεις να το απολαύσεις στο τέλος. Το κάθε φαγητό είναι ένας ζωντανός οργανισμός, με άποψη, με χαρακτήρα, με κέφια. Καμιά φορά το φαγητό έχει τόσο ισχυρό χαρακτήρα, που ό,τι και να κάνεις εσύ, αυτό θα σε αγνοήσει και θα κάνει τα δικά του. Γιατί το φαγητό υπήρχε πριν από σένα και θα υπάρχει και μετά από σένα, γατάκι.
Σκέφτομαι έναν παραλληλισμό, ο οποίος μπορεί να είναι και άστοχος - δεν ξέρω. Αλλά έχει δόσεις αλήθειας. Φαντάσου πώς είναι να σου φέρνουν έναν άνθρωπο δίπλα σου, από το πουθενά, για να τον παντρευτείς και να κάνεις ωραία πράγματα μαζί του, όπως κάνουν όλα τα ζευγάρια. Υπάρχουν πιθανότητες αυτός ο άνθρωπος να είναι καλός και να περάσεις καλά, αλλά δεν τον έχεις επιλέξει εσύ. Δεν έχεις κάνει προσπάθειες να τον κατακτήσεις, δεν έχετε ξεκινήσει από το μηδέν. Έτσι και με το φαγητό. Αλλιώς είναι όταν στο σερβίρουν ξαφνικά στο τραπέζι και άλλο το δέσιμο μεταξύ σας, όταν το δημιουργείς εσύ ο ίδιος από την αρχή.
Η μαγειρική είναι σχολείο και αν έχεις όρεξη να μάθεις, μπορεί να σου διδάξει πολλά για τη ζωή. Γενικά, οι τέχνες μπορούν να σου διδάξουν πολλά, αλλά η μαγειρική είναι τόσο ξεχωριστή, γιατί μπορεί παράλληλα να σου ικανοποιεί και βιολογικές ανάγκες αλλά και να σε φέρνει πιο κοντά στους ανθρώπους, σε αντίθεση με τη ζωγραφική, για παράδειγμα, που μπορεί να σε αποξενώνει. Τώρα, το πόσο σημαντικό είναι για τον καθένα να είναι κοντά σε άλλους ανθρώπους και να μοιράζεται μαζί τους εμπειρίες, όπως ένα ωραίο φαγητό, είναι προσωπική υπόθεση.
Μου αρέσει να εξετάζω περισσότερο, τι μπορώ να μάθω και να κερδίσω από το καθετί. Η μαγειρική, λοιπόν, μέσα από τις τεχνικές της, από τα συναισθήματα που διεγείρει και τις καταστάσεις που δημιουργεί, σε βοηθάει να αποκτήσεις κάποιες αρχές στη ζωή σου.
1. Απλότητα.
Από τα πρώτα και βασικά μαθήματα της μαγειρικής. Το ότι μπορείς με τα πιο απλά υλικά να δημιουργήσεις τα πιο νόστιμα πιάτα και να εντυπωσιάσεις τον εαυτό σου και τους γύρω σου, χωρίς πολλά-πολλά. Σκέψου πόσες φορές εκτιμήθηκε από τους άλλους η απλότητά σου. Σκέψου πόσες φορές σε φλέρταραν, όταν φορούσες ένα απλό τισέρτ και δεν είχες σπαταλήσει πολλή ώρα μπροστά στον καθρεύτη. Η απλότητα στη μαγειρική μπορεί να χαρακτηριστεί ως μια ολόκληρη σχολή, στην οποία βασίζονται πολλές κουζίνες, όπως η κυκλαδίτικη, για παράδειγμα. Απλή κουζίνα δεν σημαίνει πρόχειρη κουζίνα ούτε βαρετή. Ελαιόλαδο, λαχανικά και γαλακτοκομικά είναι τα βασικά και μπορούν να κάνουν θαύματα. Ο συνδυασμός αυτών μπορεί να ξεφύγει εντελώς από τα συνηθισμένα και να φτάσει στο ζενίθ της δημιουργικότητας, αλλά όλα ξεκινούν από το ότι, ακόμα κι αν απλώς περιχύσεις λίγο καλό ελαιόλαδο πάνω σε μια ντομάτα και απλώσεις επάνω της ένα κομμάτι γραβιέρα, η απόλαυση που θα νιώσεις μπορεί να αγγίξει την τελειότητα. Στη μαγειρική, όπως και στη ζωή σου γενικότερα, πρέπει να φροντίσεις να έχεις τις καλύτερες πρώτες ύλες, όχι τις πιο εξεζητημένες. Καλύτερα λίγα και καλά. Καλύτερα απλά και νόστιμα.
2. Υπομονή.
Έτσι κι αλλιώς, η υπομονή είναι μεγάλη αρετή και ευτυχισμένος όποιος τη διαθέτει. Αν δεν βρίσκεται στη φύση σου, μπορεί να καλλιεργηθεί μέσω της μαγειρικής. Αλλά θέλει προσπάθεια από μέρους σου. Σίγουρα, πάντως, αν καταφέρεις να είσαι υπομονετικός στην κουζίνα, αυτό θα σε βοηθήσει και στη ζωή σου. Κάποια φαγητά θέλουν τον χρόνο τους για να μαγειρευτούν και πρέπει να τους τον δώσεις, αν θέλεις να επιτύχεις το καλύτερο αποτέλεσμα. Υπάρχουν και οι χύτρες - ποτέ δεν τις συμπάθησα - και ποιος έχει πολύ χρόνο σήμερα να σπαταλήσει στην κουζίνα; Αλλά δοκίμασε μια φορά να χαμηλώσεις τη φωτιά και να δώσεις περισσότερο χρόνο στο φαγητό και δεν θα το μετανιώσεις. Δοκίμασε να ζυμώσεις το δικό σου ψωμί, τη δική σου βάση για πίτσα και δεν θα το μετανιώσεις. Έχε υπομονή, το ζυμάρι θέλει αρκετή δουλειά με το χέρι και μιάμιση ώρα να φουσκώσει, αλλά δε φαντάζεσαι πόσο αγχολυτική είναι η διαδικασία και πόσο ευεργετική για τον οργανισμό. Φύτεψε τα δικά σου μυρωδικά και λαχανικά και κάνε υπομονή μέχρι να μεγαλώσουν - μόνο κερδισμένος θα βγεις. Ξέρεις, ένα ακόμα καλό με τη μαγειρική είναι ότι η διαδικασία και το αποτέλεσμα είναι εξίσου σημαντικά και μπορούν να γίνουν εξίσου απολαυστικά. Το ''φθάσιμον'' μας ενδιαφέρει αλλά απολαμβάνουμε και το ταξίδι και βγαίνουμε κερδισμένοι και από τα δύο.
3. Δημιουργικότητα
Ξαφνικά, διαπιστώνεις ότι μπορείς να κάνεις θαύματα στη μαγειρική. Εσύ που δε μπορούσες να ζωγραφίσεις ούτε ένα σπιτάκι στο σχολείο, τώρα γίνεσαι πικάσο πάνω στο πιάτο. Εσύ που δεν ξέρεις αν ταιριάζει το μπλε με το καφέ στο ντύσιμο, σκέφτηκες πόσο τέλειο θα ήταν να συνδυάσεις το μέλι με την καυτερή πιπεριά. Όσο πιο πολύ ασχολείσαι, τόσο πιο πολύ ανοίγει το μυαλό σου και κόβει το μάτι σου και εκπαιδεύεται ο ουρανίσκος σου και γίνεσαι πιο τολμηρός. Η δημιουργικότητα δεν έχει όριο και σίγουρα, αν έχεις καταφέρει να είσαι δημιουργικός με το φαγητό σου, αυτό σε επηρεάζει και στην καθημερινότητά σου. Μπορεί η μαγειρική να σου άνοιξε τους ορίζοντες ή να είχες την τάση και να μην το ήξερες ή να φοβόσουν να τολμήσεις σε άλλα πεδία και στη μαγειρική να ένιωσες πιο ελεύθερος για αυτοσχεδιασμούς. Σίγουρα, όμως, θα δεις ότι αυτή η δημιουργικότητα σού κάνει καλό σε πολλά επίπεδα.
4. Επιμονή
Πολλοί από εμάς είμαστε κακομαθημένοι. Αν αποτύχουμε σε κάτι μια φορά, δεν το ξαναπροσπαθούμε, δεν έχουμε μάθει να επιμένουμε για να κερδίσουμε κάτι. Μας είναι πιο εύκολο να ξεχάσουμε ότι το θέλαμε, παρά να προσπαθήσουμε περισσότερο για να το επιτύχουμε. Λένε ότι, αν κάτι δεν το θέλεις πολύ, δεν προσπαθείς να το κατακτήσεις. Αλλά εγώ δεν πιστεύω ότι είναι θέμα θέλησης, απλώς μάθαμε από μικροί να τα παίρνουμε όλα εύκολα ή να έχουμε πολλές επιλογές, οπότε αν δεν παίρναμε κάτι, πηγαίναμε εύκολα παρακάτω. Και συνηθίζει σε αυτό το μοτίβο ο άνθρωπος και λέει ''δε βαριέσαι, υπάρχουν κι αλλού πορτοκαλιές''. Μπορεί, όμως, με αυτόν τον τρόπο, να χάσεις την πιο ζουμερή πορτοκαλιά που βρέθηκε ποτέ στον δρόμο σου και να μη γευτείς ποτέ το πιο ζουμερό πορτοκάλι της ζωής σου, να βολευτείς με ημίμετρα. Γιατί να μην επιμείνεις, αν νιώθεις ότι αξίζει τον κόπο; Κι αν προσπάθησες μια φορά και δεν πέτυχε, προσπάθησε και δεύτερη. Οι περισσότερες σχέσεις χαλάνε, επειδή οι άνθρωποι δεν προσπαθούν και δεν επιμένουν. Ο εγωισμός υπερισχύει και νομίζει κανείς πως το να επιμείνει για να κερδίσει κάποιον ξανά είναι κάτι κατώτερο από τη φύση του. Μη μου πεις ότι, αν μια φορά αποτύχεις σε ένα φαγητό, δεν έχεις την ανάγκη να το ξαναπροσπαθήσεις! Μη μου πεις ότι δεν αξίζει να επιμείνεις μέχρι να φτάσεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα! Όποιος επιμένει, ανταμείβεται. Είτε επειδή κατακτά αυτό που επιθυμεί είτε επειδή από την προσπάθεια έγινε καλύτερος. Την επόμενη φορά που θα λασπώσει το ρύζι, σκέψου ότι τη μεθεπόμενη φορά δεν θα λασπώσει το ρύζι.
5. Ενότητα
Το δέσιμο στη μαγειρική είναι το ίδιο σημαντικό όσο και στη ζωή. Σκέψου να δένεις τόσο πολύ με έναν άνθρωπο που η ένωσή σας να προσφέρει ένα κάρο νοστιμιές. Αν δεν το πιστεύεις αυτο - ότι μπορεί να συμβεί στη ζωή, δηλαδή - μπορεί να σε βοηθήσει η μαγειρική να το πιστέψεις. Το κάθε υλικό έχει τον δικό του χαρακτήρα και δεν είναι εύκολο να ταιριάξει με το καθετί. Για κάθε υλικό, όμως, υπάρχει το ταίρι του ή τα ταίρια του. Για κάθε άνθρωπο υπάρχουν άνθρωποι με τους οποίους θα ταιριάξει, όπως ο κιμάς με τα μακαρόνια. Χωρίς να χάνουμε την προσωπικότητά μας, μπορούμε να προσφέρουμε απλόχερα τη νοστιμιά μας σε άλλους ανθρώπους και να παίρνουμε από αυτούς τα καλύτερα και πιο ''θρεπτικά'' συστατικά τους. Η ενότητα. Σημαντικό πράγμα η ενότητα κι εμείς την έχουμε κάνει πολύ επιφανειακή. Βάλε στο μπλέντερ μερικά υλικά και χτύπα τα μέχρι να λιώσουν καλά και δοκίμασε λίγο με το δάχτυλο και νιώσε πόσο βαθιά ενώθηκαν αυτά τα υλικά. Αν δεν ταιριάζουν θα φανεί αμέσως, αν ταιριάζουν θα σε γεμίσει χαρά η γεύση τους.
Τόσα κι άλλα τόσα και ακόμα περισσότερα θα μπορούσα να γράψω για όσα έχω μάθει μέσα από τη μαγειρική όλα αυτά τα χρόνια. Και να μην πιάσω τώρα και όσα έχω μάθει μέσα από τη μαγειρική σε επαγγελματικό επίπεδο. Αλλιώς είναι να μαγειρεύεις σπίτι σου κι αλλιώς σε ένα εστιατόριο ή μπροστά σε κόσμο ή για να φάνε άνθρωποι, οι οποίοι σε έχουν πληρώσει γι'αυτό. Δεν έχω δουλέψει σε εστιατόριο, δεν θα το κάνω ποτέ, εκτός κι αν ανοίξω το δικό μου. Εργάζομαι, όμως, στον χώρο του φαγητού τα τελευταία 4 χρόνια και δεν τον αλλάζω με τίποτα. Νιώθω ότι κανένα άλλο αντικείμενο δε θα με καλύψει ποτέ στη ζωή μου όσο αυτό. Όσες φορές μαγειρεύω επαγγελματικά και απολαμβάνουν το φαγητό μου άνθρωποι που δε γνωρίζω, νιώθω ένα πολύ βαθύ αίσθημα ευθύνης. Υπευθυνότητα, να και κάτι άλλο που μπορεί να προστεθεί στη λίστα. Η μαγειρική μπορεί να σε κάνει πιο υπεύθυνο, τόσο γιατί πρέπει να μάθεις να τηρείς χρόνους, ποσότητες, διαδικασίες, όσο και γιατί το φαγητό σου πολλές φορές θα το φάνε άλλοι άνθρωποι, που δε σου φταίνε σε τίποτα να δηλητηριαστούν ή να πονέσει το στομάχι τους. Σκέψου το πιο απλό: το φαγητό σου το τρώει, ή θα το φάει κάποια στιγμή, το παιδί σου. Σίγουρα αυτό είναι ένα ισχυρό κίνητρο για να κάνεις μια προσπάθεια!
Δε μπορώ να σου πω ''μπες στην κουζίνα και μαγείρεψε'', αυτό είναι δική σου απόφαση. Ούτε θα σε κρίνω, αν μου πεις ότι δεν ξέρεις να βράζεις ούτε αβγό. Αλλά, αν δεν θες καθόλου να εμπλακείς με τη μαγειρική, πρέπει να βρεις άλλους τρόπους να καλλιεργήσεις όλα τα παραπάνω. Κανείς δε μπορεί να αμφισβητήσει ότι θα σου κάνει καλό να μάθεις να είσαι υπομονετικός ή να μάθεις να εκτιμάς την απλότητα στη ζωή.
