Όλοι γνωρίζουμε ότι οι καρχαρίες είναι τρομακτικοί. Κανένας δεν θα ήθελε εκεί που απολαμβάνει το μπάνιο του να γίνει το γεύμα ενός. Πως θα σου φαινόταν αν μάθαινες ότι αυτή η φοβία δεν υπήρχε πάντα;
Η υστερία με τους καρχαρίες ξεκίνησε μόλις στις 20 Ιουνίου 1975 μετά την πρεμιέρα της θρυλικής ταινίας Jaws, που ακόμα και σήμερα εξακολουθεί να είναι ο νούμερο 1 εφιάλτης μας στη θάλασσα.
Τέσσερις δεκαετίες μετά την πρώτη τους προβολή, τα Σαγόνια του Καρχαρία, αποτελούν ορόσημο στην ποπ κουλτούρα, καθώς είναι μια από τις ελάχιστες ταινίες που έχουν ασκήσει τόσο μεγάλη επιρροή σε τόσους πολλούς τομείς της βιομηχανίας του κινηματογράφου, ανατρέποντας τα μέχρι τότε δεδομένα.
Η πλοκή της είναι απλή, αλλά συνάμα τρομακτική. Η ιστορία τοποθετείται σε ένα φανταστικό παραθαλάσσιο θέρετρο της Νέας Αγγλίας, όταν ένας τεράστιος, άγριος καρχαρίας επιτίθεται σε ανέμελους κολυμβητές. Ο διευθυντής της αστυνομίας, Roy Scheider, αναλαμβάνει την επικίνδυνη αποστολή να τον εξολοθρεύσει με τη βοήθεια ενός βιολόγου, Richard Dreyfuss, κι ενός τοπικού κυνηγού καρχαριών, Robert Shaw.
Έτσι, με αφορμή τα 40 χρόνια από την πρώτη τους προβολή, καταγράφουμε τους λόγους που τα Σαγόνια του Καρχαρία έχουν γίνει πλέον θρυλικά, αλλά και ανέκδοτες ιστορίες που φωτίζουν ακόμα περισσότερο τη σημασία τους στην σύγχρονη ιστορία του κινηματογράφου!
- Η ταινία Jaws είναι βασισμένη στην ομώνυμη νουβέλα του συγγραφέα Peter Benchley, που κυκλοφόρησε το 1974, και μετά τη μεταφορά της στις κινηματογραφικές αίθουσες έγινε best seller.
- Την επιτυχία της ταινίας ακολούθησαν τρεις συνέχειες: Jaws 2 (1978), Jaws 3D (1983) και Jaws: The Revenge (1987).
- Οι πρωταγωνιστές Richard Dreyfus και Robert Shaw μισούσαν ο ένας τον άλλο. Εκτός τις διαφωνίες τους σχετικά με την καλλιτεχνική προσέγγιση της ταινίας, ο πρώτος περιφρονούσε τον δεύτερο για την προβληματική του σχέση με το αλκοόλ.
- Ο Steven Spielberg σκηνοθέτησε το Jaws στα 27 του. Παρότι, ήδη αρκετά χρόνια στο επάγγελμα, ήταν η τελευταία του ευκαιρία να αναδειχθεί στο χώρο. Η ειρωνεία είναι ότι ο Spielberg πίστευε ότι η ταινία θα είναι μια παταγώδης αποτυχία, καταλήγοντας να τον παγιώσει ως έναν από τους πιο δημοφιλείς σκηνοθέτες, παραγκωνίζοντας ακόμα και τον Alfred Hitchcock που ήταν το πρότυπο του!
- Η ταινία συνολικά προτάθηκε για 14 Βραβεία αποσπώντας τα 13. Ενώ, σάρωσε στα Oscar του 1976 κερδίζοντας 3 (Καλύτερου ήχου, παραγωγής και μουσικού θέματος).
- Το πασίγνωστο μουσικό θέμα δημιουργήθηκε για να καλύψει την απουσία του ψεύτικου καρχαρία. Έπρεπε να βρεθεί ένας τρόπος να προοικονομείται η παρουσία του χωρίς να είναι απαραίτητη, μιας και από ένα σημείο και μετά είχαν ξεχαρβαλωθεί!
- Ο χρόνος και τα χρήματα δεν έφταναν για την ολοκλήρωση της ταινίας, καθώς είχαν μεγάλα προβλήματα στην παραγωγή με τα οπτικά εφέ και τους ψεύτικους καρχαρίες, που χαλούσαν συνέχεια παρατείνοντας τα γυρίσματα. Για την ιστορία, υπήρχαν 3 καρχαρίες dummy, ο ένας από τη μέση και πάνω-είναι αυτός που εμφανίζεται στις πρώτες σκηνές.
- Ο κύριος καρχαρίας ονομαζόταν Bruce από το όνομα τού δικηγόρου του Spielberg.
- Τα Σαγόνια απόσβεσαν το κόστος παραγωγής τους (7 εκατομμύρια) τις πρώτες δύο μέρες κυκλοφορίας τους, ενώ μέσα στα επόμενα χρόνια τα έσοδα από τις ενοικιάσεις ξεπέρασαν τα 100 εκατομμύρια, αφήνοντας στη δεύτερη θέση τον Νονό, που κυκλοφόρησε δυο χρόνια αργότερα
- Το Jaws αποτελεί το κύριο μοντέλο που ακολουθούν τα κινηματογραφικά στούντιο σήμερα σχετικά με την απελευθέρωση της διανομής και τις τηλεοπτικές διαφημίσεις.
- Τα γυρίσματα έγιναν στο νερό, κάτι που τα στούντιο απέφευγαν σαν την πανούκλα για 70 χρόνια, μέχρι που ο Spielberg αποφάσισε ότι ήταν ο μόνος τρόπος για να γίνει σωστά.
- Τα οπτικά εφέ, αν και κατά πολύ ξεπερασμένα σήμερα, ξεπέρασαν τα τεχνολογικά όρια της εποχής χάρη στη δημιουργικότητα και την εξυπνάδα των συντελεστών. Χαρακτηριστικά, όταν η ταινία ήταν πια στο στάδιο του μοντάζ, ο Spielberg, απογοητευμένος από κάποιες σκηνές, ξαναγυρίζει κομμάτια της στην πισίνα του σπιτιού μιας συνεργάτιδος του. Τα μόνα που χρειάστηκε ήταν ένα ψεύτικο μικρό καράβι και γενναίες ποσότητες γάλακτος που έριξε στα νερά της πισίνας για ένα πιο αληθοφανές χρώμα!
- To 1976 η Verna Shields που είχε την επιμέλεια και την προώθησης της ταινίας, προάγεται ως αντιπρόεδρος της Universal, κάνοντας την αρχή για να αυξηθούν οι θέσεις των γυναικών στην ιεραρχία των κινηματογραφικών στούντιο.
- Το 1983 κυκλοφορούν τα σαγόνια σε 3D, με άνοιγμα ρεκόρ για 20 χρόνια στα 88 εκατομμύρια δολάρια.
- Αν δεν είχε γυριστεί το Jaws, δεν θα είχε υπάρξει ποτέ ο Εξολοθρευτής. Ο James Cameron το 1984 βρίσκεται στη Ρώμη για τα γυρίσματα της ταινίας Πιράνχας, που βασιζόταν στα Σαγόνια. Άρρωστος και καταπονημένος είχε έναν εφιάλτη που του έδωσε την ιδέα για τον Terminator!
- To Discovery Channel καθιερώνει τις πρώτες του θεματικές εβδομάδες, με αφιερωματικό ντεμπούτο το 1988 στους καρχαρίες. με θεματολόγια τους καρχαρίες. κάνει τα πρώτα του καρχαρία εβδομάδα.
- Οι ταινίες Πιράνχας, Ανακόντα, Ανοιχτά Νερά, Βαθιά Γαλάζια Θάλασσα μέχρι και η Γαλάζια Λίμνη είναι εμπνευσμένες από τα Σαγόνια του Καρχαρία με τους συντελεστές τους να το έχουν παραδεχτεί σε συνεντεύξεις τους!
- Η ταινία Ημέρα Ανεξαρτησίας γίνεται η πρώτη που κάνει το ντεμπούτο της σε εθνικό επίπεδο από κατά τη διάρκεια του Super Bowl, κι αυτό οφείλεται στο Jaws ως την πρώτη ταινία που διαφημίστηκε στο prime time.
- Οι κριτικές που ακολούθησαν το Jaws, αν και εξαιρετικές ήταν αντιφατικές, με τους κριτικούς να τη χαρακτηρίζουν ως το πιο ψυχαγωγικό θρίλερ δράσης!
- Η ταινία έχει εμπνεύσει τη δημιουργία δύο θεματικών πάρκων: το ένα στα στούντιο της Universal στη Φλόριντα των ΗΠΑ που έκλεισε τον Ιανουάριο του 2012, και το άλλο στην Ιαπωνία.
- Μέχρι στιγμής έχουν υπάρξει τουλάχιστον δύο προσαρμογές σε μιούζικαλ. Η μια το 2004 στη Μινεσότα και η άλλη το 2006 στο high profile Φεστιβάλ του Τορόντο.
- Έχουν κυκλοφορήσει τρία παιχνίδια βασισμένα στην ταινία: το Jaws το 1987 για τη Nintendo, το Jaws Unleashed το 2006 για Xbox, PlayStation 2 και PC, και το Jaws: Ultimate Predator το 2011 για Nintendo 3DS and Wii.
- Το 2010 κυκλοφορεί το πρώτο παιχνίδι Jaws για iPhones.
- Σε επίσκεψη του Spielberg στην Κούβα, ο Fidel Castro του αποκάλυψε πόσο είχε λατρέψει την ταινία, τονίζοντας ότι συμβολίζει το πώς οι Μαρξιστικές πεποιθήσεις ανατρέπουν τις καπιταλιστικές υπερβάσεις. Σημειωτέον, δεν ήταν ο μόνος που πίστευε ότι πίσω από την ταινία κρύβονται κοινωνικά μηνύματα, όσο κι αν ο σκηνοθέτης ωρύεται ότι ήταν απλά είναι μια ταινία με ένα καρχαρία!
Εν ολίγοις, τα Σαγόνια, είναι μια καλογυρισμένη ταινία για μεγάλα παιδιά με φοβερά διασκεδαστικές ερμηνείες από τους Richard Dreyfuss και Roy Scheider, που ανέτρεψε τα δεδομένα στον τρόπο κυκλοφορίας των ταινιών, διάθεσης, πώλησης, προώθησης και συμμετοχής του κοινού. Όμως, τίποτα από αυτά δεν θα είχε σημασία για τους περισσότερους. αν η ίδια η ταινία δεν αφύπνιζε με τόσο έξυπνο τρόπο τον αρχέγονο φόβο του ανθρώπου για το άγνωστο και τον κίνδυνο.
