Φιλήδονος, εκκεντρικός, ταλαντούχος. Κάποια πλάσματα έρχονται σε αυτόν τον κόσμο με ένα σκοπό προκαθορισμένο, καθήκον τους να το ανακαλύψουν και να αφιερωθούν σε αυτό. Κάτι που ευτυχώς έγινε στην περίπτωση του Gianni Versace. Δήλωνε ότι "η μόδα ήρθε σε μένα, δεν πήγα εγώ σε αυτήν". Πόσο λάθος έκανε, όμως! Αυτός ήταν που όχι μόνο την πήγε σε νέα ύψη, αλλά την εξέλιξε σε όσα γνωρίζουμε σήμερα. Με αφορμή τα γενέθλια του σήμερα το #FollowMe κάνει μια ανασκόπηση του θρύλου Versace.
Όσο κι αν σε έχει ευλογήσει η Μοίρα, του πεπρωμένου φυγείν αδύνατον. Ξεκινας, δημιουργείς, σβήνεις. Αλλά υπάρχουν κι εξαιρέσεις που ακόμα και μετά το game over εξακολουθείς να λάμπεις. Έτσι, στις 15 Ιουλίου 1997, ο διάσημος σχεδιαστής υψηλής ραπτικής, Gianni Versace, πέφτει νεκρός στα σκαλιά της εισόδου της βίλας του στο Miami μετά την πρωινή του βόλτα για πρωινό και ιταλικές εφημερίδες. Δεκαοχτώ ολόκληρα χρόνια μετά το θάνατό του, ο κόσμος της μόδας θρηνεί για τον αδικοχαμένο πρίγκιπα της, όπως και τα αδέρφια του Donatella και Santo που τον τιμούν με κάθε ευκαιρία.
Το φτωχόπαιδο από τον κακόφημο κι υποανάπτυκτο νότο της Ιταλίας που κατέκτησε την κορυφή της υψηλής ραπτικής, έμελλε να είναι για τη μόδα ότι ο Andy Warhol για την ποπ κουλτούρα. Είδωλο! Ορόσημο! Θρύλος! Ένας θρύλος που αναπροσδιόρισε τη φινέτσα και την πολυτέλεια. Κι όπως συμβαίνει στους θρύλους, η ζωή, το έργο και η κληρονομιά του έγιναν πηγές έμπνευσης για το σινεμά και τη λογοτεχνία, ενώ το τραγικό τέλος του είχε την απαραίτητη αίσθηση μυστηρίου για να δώσει τροφή στους λάτρεις της συνομωσιολογίας.
Η είδηση για τον θάνατο του μάγου του glam ήταν μια από τις πρώτες περιπτώσεις που το κοινό είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει με κάθε λεπτομέρεια χάρη στις εξελίξεις της τεχνολογίας τότε με τις δορυφορικές συνδέσεις και τα τηλεοπτικά αφιερώματα.
Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν ζούσε μέχρι σήμερα αν ο οίκος του θα εξακολουθούσε να γνωρίζει τέτοια άνθιση ή αν ο θάνατος του ήταν τελικά το εισιτήριο για την υστεροφημία με το όνομα του να φιγουράρει στο πάνθεον των ατόμων που άλλαξαν μια για πάντα τον ρου της ιστορίας της μόδας.
Το χρονικό της δολοφονίας
Το πρωί της 15ης Ιουλίου ξημέρωνε όπως οποιαδήποτε άλλη ημέρα στη ζωή του φημισμένου σχεδιαστή. Μετά το πρωινό ξύπνημα, είχε πάει για πρωινό στο μοδάτο News Cafe και τις καθιερωμένες εφημερίδες του. H ειρωνεία είναι ότι συνήθιζε να στέλνει κάποιον από τους βοηθούς τους, αλλά εκείνη την ημέρα είχε κέφια, καθώς ένα τεστ HIV που είχε κάνει είχε βγει αρνητικό, ενώ ο καρκίνος με τον οποίο είχε διαγνωσθεί στο αυτί παρουσίαζε σημάδια ύφεσης. Έτσι, αποφάσισε να πάει μόνος του για τις δουλειές του και να απολαύσει την πρωινή του βόλτα.
Επιστρέφοντας, όμως, δυο πυροβολισμοί στο πίσω μέρος του κεφαλιού του έκοψαν το νήμα της ζωής του την ώρα που ανέβαινε τα σκαλιά της βίλας του για να ξεκλειδώσει την εξώπορτα.
Οι μάρτυρες περιγράφουν έναν νεαρό δράστη γύρω στα 25, να τραβάει από το σακίδιο του ένα περίστροφο και να πυροβολεί. Ύστερα από μερικές ώρες ερευνών η αστυνομία ανακαλύπτει το όπλο του φόνου και κάποια πεταμένα ρούχα σε ένα εγκαταλελλειμένο κόκκινο φορτηγάκι Chevrolet.
Από τη βαλλιστική εξέταση του όπλου προέκυψε ότι άνηκε στον 27άχρονο Andrew Cunanan, έναν γκέι ζιγκολό με πελατεία την αφρόκρεμα της showbiz, που ήδη καταζητούνταν από το FBI για τέσσερις ακόμα φόνους ομοφυλόφιλων ατόμων. Οκτώ ημέρες αργότερα ο νεαρός αυτοκτόνησε μερικά χιλιόμετρα πιο μακριά από το σπίτι του άτυχου σχεδιαστή, χρησιμοποιώντας το ίδιο όπλο, σε ένα πολυτελές γιοτ.
Η αστυνομία είχε δηλώσει ότι δεν είχαν καταφέρει να ανακαλύψουν τα αίτια της δολοφονίας, και κατά πάσα πιθανότητα ποτέ δεν θα μάθουμε. Το σώμα του αποτεφρώθηκε και οι στάχτες του διασκορπίστηκαν στο οικογενειακό κτήμα Cernobbio της Ιταλίας.
Η κληρονομιά
Μετά το θάνατο του, το Σεπτέμβριο του 1997 ανακοινώθηκε ότι τα ηνία του οίκου θα αναλάμβανε η αδερφή του Donatella, ενώ ο αδερφός του Santo και ο Jorge Saud θα ήταν οι νέοι CEO της εταιρείας.
Στη διαθήκη του, ο Gianni Versace είχε αφήσει το 50% της αυτοκρατορίας του στην ανιψιά του Allegra Versace, την κόρη της Donatella, εκτιμώμενης αξίας μισού δις, που θα περιέρχονταν στην κατοχή της μόλις έκλεινε τα 18. Ο μικρότερος αδερφός της, Daniel, κληρονόμησε τη σπάνια συλλογή έργων τέχνης του σχεδιαστή.
Ο σύντροφος του Versace, Antonio D'Amico, μοντέλο και σχεδιαστής, που είχαν γνωριστεί το 1982 κι η σχέση τους είχε κρατήσει μέχρι το θάνατο του, άφησε και σε αυτόν στη διαθήκη του μια χρηματική αποζημίωση ύψους 50 εκατομμυρίων και το δικαίωμα να διαμένει σε όποια από τα ακίνητα του στην Ιταλία και τις ΗΠΑ. Ωστόσο, λόγω της παρεμβολής της οικογένειας Versace, ο D'Amico πήρε μόνο ένα μερίδιο από όλα αυτά τα προνόμια.
Θεωρίες Συνωμοσίας
Η είδηση του άδοξου τέλους του συνοδεύεται μέχρι σήμερα με μια σειρά από ανυπόστατες φήμες και εικασίες σχετικά με αυτόν. Κάποια σενάρια αναφέρουν την εμπλοκή της μαφίας, άλλοι κάνουν λόγο για σκηνοθετημένη δολοφονία, μερικοί για έγκλημα πάθους από το ζιγκολό Cunanan, ενώ ορισμένοι αναφέρουν ότι για όλα φταίει η Donatella!
- Συμβόλαιο Θανάτου
To πρώτο σενάριο θέλει ο Gianni Versace να δολοφονήθηκε λόγω χρεών του προς την ιταλική Μαφία. Αυτή η εκδοχή ενισχύεται ακόμα περισσότερο από το γεγονός ότι προσπαθούσαν να κλέψουν την τέφρα τους για να εκβιάσουν την οικογένεια. Ή έτσι τουλάχιστον υποστηρίζει ένα πρώην μέλος της μαφίας, ο Giuseppe Di Bella στο βιβλίο του Metastasi που κυκλοφόρησε το 2010.
Η μαφιόζικη οργάνωση N'drangheta, παρόλο που δεν είναι τόσο γνωστή όπως η Cosa Nostra, σύμφωνα με την ιταλική αστυνομία είναι «πιο ισχυρή, πιο κερδοφόρα και πιο αδίστακτη» αποκομίζοντας τεράστια κέρδη από το εμπόριο ναρκωτικών και τους εκβιασμούς.
Σύμφωνα με τον Di Bella, η οργάνωση είχε βοηθήσει το σχεδιαστή να κάνει τα πρώτα του βήματα στο χώρο με μεγάλα οικονομικά δάνεια, ενώ ήταν παλιοί γνώριμοι καθώς πουλούσαν προστασία στη μοδίστρα μητέρα του.
Στη συνέχεια η εμπλοκή της μαφίας στις δουλειές του Versace, δεν τέλειωσε, για την ακρίβεια τότε άνθισε. Τα δάνεια όλο κι αυξάνονταν, μαζί με τα αβάσταχτα τοκογλυφικά επιτόκια. Έτσι, στα ντεφιλέ, τα πάρτι, τις δεξιώσεις και όπου υπήρχε το όνομα Versace, υπήρχαν κι άτομα που διακινούσαν ναρκωτικά και πουλούσαν προστασία. Ήταν ένας πλάγιος τρόπος για να καταφέρει να ξεπληρώσει ο σχεδιαστής τα χρέη του μέσω της πλούσιας πελατείας του, καθώς και τον εθισμό της αδερφής του Donatella στην κοκαΐνη.
Παρόλο, που η οικογένεια διέψευσε τις φήμες ως ανυπόστατες επιφυλάσσοντας κάθε νόμιμο της δικαίωμα να κινηθεί νομικά, η ιταλική αστυνομία επιβεβαιώνει την εγκυρότητα των λεγομένων του Di Bella.
Ένα ακόμα στοιχείο, που πολλοί επικαλέστηκαν για να αποδειχθεί ότι ο φόνος του ήταν ένα μαφιόζικο χτύπημα για ξεκαθάρισμα λογαριασμών, ήταν το νεκρό λευκό περιστέρι μέσα στα αίματα που βρέθηκε δίπλα από τη σωρό του τακτική που ακολουθούσαν κατά κόρων στην οργάνωση N'drangheta.
- Ζει;
Η άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι επρόκειτο για μια στημένο θάνατο. Αφενός, ο Versace αντιμετώπιζε ζημίες, κι αφετέρου προσπαθούσε να ξεφύγει από τη μαφία, που όπως φημολογείται τον απειλούσε για τη ζωή του. Έτσι, τι πιο μόνιμο από το…θάνατο! Έστω και σικέ! Από την μια, ο οίκος θα αναζωογονείτο οικονομικά με την τεράστια αποζημίωση από την ασφάλεια ζωής του Versace, κι από την άλλη οι μαφιόζοι θα σταματούσαν να τον κυνηγάνε, αφού θα ήταν ήδη νεκρός!
- Οικογενειακή Υπόθεση
Μια μερίδα κακοπροαίρετων, που πάντα υπάρχουν σε αυτές τις περιπτώσεις, καταδικάζει ως ηθικό αυτουργό την ίδια την αδελφή του Gianni Versace, Donatella.
Συνυπολογίζοντας την εξάρτηση της από τα ναρκωτικά, το γεγονός ότι όσο ο Gianni ήταν ακόμη εν ζωή από διευθύντρια διαφήμισης ήθελε να έχει τη δική της κολεξιόν (όπως κι είχε την Versus) αλλά και τη συμπεριφορά της προς τον σύντροφο του, D'Amico, που τον πέταξε από την εταιρεία, σκιαγραφούν το πορτρέτο μιας πολύ μακιαβελικής προσωπικότητας που στη συνέχεια η αιμοδιψής ανάγκη της για χρήματα και δόξα την οδήγησε σε ακρότητες (εμφανισιακές και συμπεριφορικές), καθιστώντας την ικανή για όλα. Και γιατί όχι να μην σκοτώσει τον αδελφό της; Ή έστω να σχεδιάσει τη δολοφονία του!
- Έγκλημα πάθους
Αυτή η πιθανότητα είναι η λιγότερο δυνατή, καθώς η αστυνομία έχει δηλώσει ότι πρόκειται για έναν μικροαπατεώνα ζιγκολό που μέσω εκβιασμών έβγαζε τα προς το (ευ) ζην.
Το φαινόμενο Versace
Από μικρή ηλικία, είχε βρει την έμπνευση του στη μητέρα του, Franka Versace, μια συνοικιακή μοδίστρα, και τις πόρνες πελάτισσες της από την Καλαβρία. Ο δρόμος για την κορυφή ξεκινάει για τον νεαρό Gianni σε ηλικία 25 ετών με ένα εισιτήριο χωρίς επιστροφή για το Μιλάνο. Εκεί σχεδιάζει μια σειρά καλοκαιρινών ρούχων που γνωρίζουν εκπληκτική επιτυχία, ενώ για τα επόμενα χρόνια θα εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας. Στα 30 του, θα δημιουργήσει την πρώτη του ολοκληρωμένη κολεξιόν για τον οίκο Complice, και τον αμέσως επόμενο χρόνο μαζί με τον αδερφό του Santo θα δημιουργήσουν τον οίκο Gianni Versace.
Ένα από τα μυστικά της εκρηκτικής επιτυχίας των ρούχων Versace είναι το ότι η εταιρεία διατηρούσε τον πλήρη έλεγχο του προϊόντος, από τη σύλληψη ως τη διάθεση στην αγορά, με την ποιότητα και την προσοχή στη λεπτομέρεια να είναι εγγυημένες.
Έχοντας από νωρίς αντιληφθεί τη μεγάλη σημασία της εικόνας στη βιομηχανία της μόδας, θα γίνει ο πρώτος που τη δεκαετία του 80 θα δώσει έμφαση τόσο στα μοντέλα του –δημιουργώντας δηλαδή τα super models ως αντίπαλο δέος των χολιγουντιανών σταρ- όσο και στη φωτογραφία συνεργαζόμενος με έναν από τους κορυφαίους φωτογράφους μόδας και πορτρέτων στον κόσμο τον Richard Avedon.
Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του κέρδισε αμέτρητα βραβεία όπως το Όσκαρ ενδυματολογίας το 1993, συνεργάστηκε με διάσημα θέατρα -μεταξύ των οποίων και η Σκάλα του Μιλάνο- και μεγάλων κινηματογραφικών ταινιών, δημιουργώντας τα κοστούμια δεκάδων παραστάσεων.
Το όραμα του για πολυτέλεια και φινέτσα δεν περιορίστηκε μόνο στις δημιουργίες υψηλής ραπτικής που προτιμούσαν οι jet setters (το να φοράς ρούχο του θεωρούταν εφάμιλλο της καταξίωσης), αλλά επεκτάθηκε στα αξεσουάρ, τα αρώματα, προϊόντα μακιγιάζ, καλλυντικά, είδη σπιτιού και συλλογές prêt-a-porter.
Τα ρούχα του ήταν δηλωτικό διασημότητας. Ήταν και φυσικά είναι σύμβολα επιτυχίας, χρήματος, αυτοπεποίθησης, σεξουαλικής υπεροχής και τολμηρής διαθεσιμότητας.
Οι στενές φιλικές του σχέσεις με διάσημους και celebrities όπως οι Eric Clapton, Diana, Μadonna, Elton John, Cher και Sting, τον κατέστησαν ως τον πρώτο σχεδιαστή που συνέδεσε τη μόδα με τη μουσική βιομηχανία.
Το φιλήδονο, έντονο, μεγαλοπρεπώς παρακμιακό στιλ του σε συνδυασμό με τη σπάνια διορατικότητα απέναντι στην εποχή του τον κατέταξε «ανάμεσα στους πέντε μεγαλύτερους σχεδιαστές μόδας στον κόσμο» όπως τον είχε χαρακτηρίσει η διευθύντρια της βρετανικής Vogue, Lisa Armstrong.