Μεγαλομανής, οριακά αγενής και σνομπ είναι μόνο μερικά από τα επίθετα με τα οποία κάποιος θα μπορούσε να περιγράψει τον Kaiser (Καίσαρας στα γερμανικά) της μόδας. Σίγουρα σε κάποιο βαθμό ισχύουν. Δεν μπορείς, όμως, να αρνηθείς ότι ήταν χαρισματικός, ταλαντούχος, πολυπράγμων και μια από τις πιο ενδιαφέρουσες προσωπικότητες της σύγχρονης εποχής. Ο Karl Lagerfeld ήταν ο αδιαμφισβήτητος φιλοσοφημένος πρίγκιπας της υψηλής ραπτικής, και πάνω από το θρόνο του ζει κι αναπνέει για τις νέες τάσεις και προτάσεις στιλ εδώ και μισό αιώνα. Με αφορμή τον θάνατό του, ρίχνουμε μια κλεφτή ματιά στον θαυμαστό κόσμο του Karl που είναι πολύ πιο συναρπαστικός ακόμα κι από τις μεγαλύτερες εκκεντρικότητες ή σκανδαλώδεις δηλώσεις του.
Παρ’ ολίγον γαλαζοαίματος!
Ο Lagerfeld γεννήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου το 1933 στο Αμβούργο της Γερμανίας, γιος του επιχειρηματία Otto Lagerfeld που κατείχε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες συμπυκνωμένου γάλακτος, και μιας πωλήτριας εσωρούχων.
Όπως πολλοί διάσημοι, ο Karl είναι γνωστό ότι έχει παραποιήσει το αληθινό έτος γέννησης του, υποστηρίζοντας ότι είναι κατά πολύ νεότερος, καθώς και το πραγματικό οικογενειακό του υπόβαθρο. Σε μια συνεχής ψευδαίσθηση μεγαλείου, υποστήριζε ότι γεννήθηκε το 1938 από την Ελισάβετ της Γερμανίας και τον Otto Ludwig Lagerfeldt από τη Σουηδία.
Αυτοί οι ισχυρισμοί έχουν αποδειχθεί εντελώς εσφαλμένοι. Ο πατέρας του ήταν από το Αμβούργο και πέρασε όλη του τη ζωή στη Γερμανία, με απολύτως καμία σουηδική ρίζα. Ενώ, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η μητέρα του, Ελισάβετ Bahlmann, η κόρη μιας μεσοαστικής οικογένειας, είχε απαιτήσει ποτέ να αποκαλείται «Ελισάβετ της Γερμανίας.»
Παρ’ όλα αυτά, ο Lagerfeld συνεχίζει να επιμένει ότι κανείς δεν γνωρίζει την πραγματική ημερομηνία γέννησής του. Σε συνέντευξή του στη γαλλική τηλεόραση το Φεβρουάριο του 2009, είπε ότι γεννήθηκε «ούτε το 1933 ούτε το 1938», μόνο και μόνο για να δηλώσει τον Απρίλιο του 2013 ότι γεννήθηκε το 1935.
Βέβαια, το θεατρικό της καταγωγής και της χρονολογίας γέννησης του έχει ρίξει αυλαία με τη δημοσίευση των εγγράφων του ληξιαρχείου, του μητρώου της βάπτισης, καθώς και συνεντεύξεις συμμαθητών και δασκάλων του.
Ακόμα, η μεγαλύτερη αδερφή του από τον πρώτο γάμο του πατέρα του, υποστηρίζει ότι το επίθετο της οικογένειας γράφεται με δυο τρόπους: Lagerfeldt (με ένα ακόμα "t") και Lagerfeld. Αλλά, όπως κι ο πατέρας τους, ο Karl χρησιμοποιεί τη δεύτερη ορθογραφία θεωρώντας ότι «ακούγεται πιο εμπορική».
Ένα κακομαθημένο παιδί
Ή καλομαθημένο; Εξαρτάται από την οπτική. Πριν κυβερνήσει τον κόσμο της μόδας, ήταν ένα χαϊδεμένος μικρός πρίγκιπας. Κληρονόμος μιας τεράστιας περιουσίας, ανατράφηκε σε μια έπαυλη 12.000 στρεμμάτων κοντά στα σύνορα με τη Δανία. Στα 4 του, επέμεινε να έχει την δική του υπηρεσία βαλέ, επειδή του άρεσε να αλλάζει ρούχα πολλές φορές την ημέρα.
Η οικογένεια παρέμεινε στο συγκεκριμένο σπίτι-παλάτι ακόμα και κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου χωρίς το παραμικρό πρόβλημα. Ο Lagerfeld επιμένει ότι μόλις και μετά βίας ήξερε ότι υπήρχε πόλεμος.
Αλλά δεν ήταν όλα ρόδινα. Η μητέρα του ήταν υπεύθυνη για πολλά εγκλήματα: Δεν του επέτρεπε να φλυαρεί ενώ συνομιλούσε με αυτήν, γιατί «ίσως να είναι 6 ετών, αλλά εγώ δεν είμαι», αρνήθηκε να τον αφήσει να φοράει γυαλιά, αν και ο ίδιος είχε προβλήματα όρασης, λέγοντας «Τα παιδιά με γυαλιά είναι το πιο άσχημο πράγμα στον κόσμο», τον επέπληττε για το κάπνισμα στην εφηβεία, επειδή «αν καπνίζεις, τα χέρια γίνονται χάλια, όπως τα δικά σου».
Μεταξύ των λίγων συνετών σχολίων που έλαβε από τη μητέρα του ήταν ότι η ομοφυλοφιλία ήταν «τίποτα, ακριβώς όπως και το χρώμα των μαλλιών, μερικά είναι μαύρα και μερικά είναι ξανθιά, ποιος νοιάζεται» κάτι που ο Lagerfeld επαναλαμβάνει με κάποια υπερηφάνεια χωρίς να διαφημίζει τη σεξουαλικότητα του.
Οι κακές κριτικές στο ξεκίνημα!
Η οικογένεια του, εύπορη και χωρίς να έχει πληγεί από τις στερήσεις του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, φροντίζει για την εκπαίδευση του, στέλνοντας τον σε ιδιωτικό σχολείο, και στη συνέχεια για τις σπουδές του στη ζωγραφική και την ιστορία στο Παρίσι.
Κι εκεί ξεκινάει σιγά σιγά τα πρώτα του βήματα. Παρά την οικονομική άνεση της οικογενείας, ο Karl κερδίζει την πρώτη του δουλειά ως βοηθός του Pierre Balmain μέσα από έναν διαγωνισμό σχεδίου από το Διεθνές Ινστιτούτο Υφασμάτων το 1955. Είχε κερδίσει την πρώτη θέση στο σχεδιασμό παλτών!
Μετά από μόλις 3 χρόνια, πηγαίνει στον designer Jean Patou. Εκεί θα σχεδιάζει 2 συλλογές υψηλής ραπτικής το χρόνο για τα επόμενα 5 χρόνια. Η πρώτη του συλλογή τον Ιούλιο του 1958, την οποία παρουσίασε με το ψευδώνυμο Roland Karl, κατακεραυνώθηκε από τους κριτικούς μόδας της εποχής. Τα δημοσιεύματα έγραφαν «Ο νέος σχεδιαστής της εταιρείας, ο 25άχρονος Roland Karl, παρουσίασε μια συλλογή στην οποία διαστρέβλωσε τις φιγούρες και δεν είχε καμία συνοχή με τις προηγούμενες κολεξιόν. Κάποια κοντά μαύρα φορέματα κοκτέιλ κόπηκαν τόσο πολύ από μπροστά που ακόμα και ορισμένες από τις γυναίκες δημοσιογράφους ένιωσαν αμήχανα. Κάποια άλλα κοκτέιλ και βραδινά φορέματα είχαν υπερβολικά ανοιχτές και βαθιές πλάτες».
Όμως, δεν ήταν μόνο η πρώτη συλλογή. Και οι φούστες για την άνοιξη/καλοκαίρι του 1960 ήταν οι κοντύτερες στο Παρίσι, με το σύνολο της να αποδοκιμάζεται. Τα μέσα ελαφρώς πιο φιλικά προσκείμενα έλεγαν ότι «αυτά δεν είναι υψηλή ραπτική, αλλά έξυπνο ready-to-wear» για να συνεχίσουν στο ίδιο κλίμα και στην επόμενη σειρά του.
Και κάπου εδώ, ο Karl βαρέθηκε! Προσπάθησε να διευρύνει με περαιτέρω σπουδές τους ορίζοντες του, αλλά τελικά τα επόμενα 2 χρόνια θα τον βρουν σε διακοπές διαρκείας!
Ο οίκος Tiziani και οι πρώτες σταρ με τα ρούχα του!
Επιστρέφοντας από τις διακοπές, ο οίκος έτοιμων ενδυμάτων Tiziani (που η μόνη σχέση με Ιταλία ήταν το όνομα του) τον προσλαμβάνει ως freelancer. Ξεκινάει με μερικά σχέδια για να καταλήξει με συλλογές 90 κομματιών κάθε σεζόν, που ο Tiziani απογείωσε με μεγάλα γκαλά στα οποία δανειζόταν τα κοσμήματα της Μεγάλης Αικατερίνης από τον διάσημο οίκο κοσμηματοποιΐας Harry Winston. Μέχρι το 1969 που ο Lagerfeld παρέμεινε στον οίκο, τα ρούχα του είχαν γίνει διάσημα ανάμεσα στις σταρ της εποχής όπως οι Elizabeth Taylor, Gina Lollobrigida, Doris Duke και Πριγκίπισσα Marcella Borghese.
Η πορεία προς τη φήμη
Από το 1964 έδινε σχέδια του στον οίκο Chloé, για να γίνει ο κύριος σχεδιαστής του μέχρι το 1978. Οι επαναστάσεις στα σχέδια και τα ρούχα του εξέπλητταν ευχάριστα τους γνώστες της μόδας. Έτσι, από το 1972 εντάσσεται στο δυναμικό του Fendi όπου παραμένει μέχρι σήμερα. Τα επόμενα χρόνια, είναι το άτομο που μετά από πολύ κόπο και καινοτόμες ιδέες θα σώσει τον οίκο της Chanel από την οικονομική καταστροφή καθώς και του δελφίνους που απλά καταχράζονταν το όνομα και τη φήμη της Coco Chanel.
Το κάρμα με την Coco Chanel
Οι άνθρωποι της μόδας λένε για την «παράξενη ψυχική σύνδεση» του Lagerfeld με την Coco Chanel και πως διοχέτευσε τη φιλοσοφία της Coco για να επανεφεύρει τον οίκο. Ωστόσο, ο ίδιος δεν φοράει ποτέ Chanel. «Με Chanel, μοιάζω με τη μητέρα μου» λέει. Όπως και η μητέρα του, η Coco Chanel ήταν μετρ των μεγάλων δηλώσεων: «Πολυτέλεια δεν είναι το αντίθετο της φτώχειας, αλλά το αντίθετο της χυδαιότητας» ήταν ίσως ο πιο διάσημος αφορισμό της.
Η Chanel, το θρυλικό ορφανό κορίτσι βιοπαλαίστρια σούπερ σταρ, πιστώνεται με την επινόηση του μοντέρνου στιλ στη δεκαετία του 1910 με το απλό, ντύσιμο χωρίς κορσέδες, δημιουργώντας το μικρό μαύρο φόρεμα, το μπουκλέ σακάκι, και αργότερα καλλυντικά όπως το κόκκινο κραγιόν, το διαρκές μαύρισμα και το Chanel Νο 5.
Αφού κατάφερε να επιβιώσει από το σκάνδαλο για το ότι πέρασε όλον τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο στο Ritz του Παρισιού με ένα ναζιστή σύντροφο, δηλώνοντας η ίδια προς υπεράσπιση της «Πραγματικά, μια γυναίκα της ηλικίας μου δεν μπορεί να αναμένεται ότι θα εξετάσει το διαβατήριό του, αν έχει την ευκαιρία ενός εραστή» οργανώνοντας την αργή αλλά σταθερή επιστροφή της στη δεκαετία του 50. Όμως, η εγωιστική φύση και η απογοήτευσή της από την αγάπη της στέρησε τον καλύτερο της εαυτό από τη μόδα, φεύγοντας από τη ζωή ως μια πικρή γεροντοκόρη.
Από την άλλη, ο Lagerfeld είναι αποφασισμένος να τερματίσει τη ζωή του με διαφορετικό τρόπο. Λέει ότι δεν θα συμμετάσχει σε αναδρομές του έργου του, ιδρύματα, αυτοβιογραφίες ή αρχεία. Λέει «Δεν μου αρέσουν οι κηδείες, και δεν θέλω κανέναν να έρθει στη δική μου. Κάνετε ό,τι θέλετε με τις στάχτες. Πετάχτε τις και στα σκουπίδια».
Παρ 'όλα αυτά, ο ίδιος φαίνεται να αρέσκεται να μιλάει για το θάνατο ως ένα φοβερό μέρος, καθώς είναι σίγουρος με βάση την κληρονομικότητα του ότι θα ζήσει πάνω από τα 100 όπως οι παππούδες του. Θέλει να δει πολλά, και να κάνει ακόμα περισσότερα. Όπως άλλωστε του είχε πει και η μάντισσα μάγισσα. Αυτός ήταν κι ο λόγος που έχασε νωρίς αυτά που αγαπούσε περισσότερο (τη μάνα του και τον σύντροφό του) για να αφιερωθεί στο κάλεσμα του σχεδίου το οποίο κέντησαν γι αυτόν οι Μοίρες.
Η μάντισσα μάγισσα
Ο Karl Lagerfeld, από τα μέσα της δεκαετίας του 60 μέχρι σήμερα, έχει αφήσει τη δική του σφραγίδα στη μόδα, αλλά πάντα πίσω από την ασφάλεια του απρόσιτου προσωπείου που έχει δημιουργήσει. Ελάχιστα είναι γνωστά για τον άνθρωπο πίσω από τη μάσκα. Μαύρα γυαλιά, τα μαλλιά κοτσίδα, σακάκια, ψηλοί λαιμοί και πέτα, ένα τέλειο ένδυμα παράστασης, που δεν αφήνουν περιθώρια προσέγγισης.
Όλο αυτό θα μπορούσε να δικαιολογηθεί αφενός από την χαρισματική του φύση, κι από την άλλη όπως ο ίδιος έχει πει σε μια παλιά του συνέντευξη στο Vanity Fair ότι όλη η πορεία της ζωής τους ξεδιπλώθηκε μπροστά στα μάτια του από μια μάντισσα όταν ήταν 18 χρονών και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετική.
Ο μοναχικός και σε αρκετές περιπτώσεις ιδιόρρυθμος χαρακτήρας του είχε διαμορφωθεί από πολύ μικρή ηλικία. Είχε γεννηθεί για να είναι μόνος. Όταν τα άλλα παιδάκια έπαιζαν, εκείνος δεν τα καταδεχόταν. Έμενε μόνος του και ζωγράφιζε. Όπως και στην πορεία της ζωής του όπως μαρτυρούν φίλοι του. Η μελωδία της μοναξιάς είναι το τελειότερο soundtrack για τον Kaiser.
Οι προφητείες της μάντισσας ήταν «Δεν θα χρειάζεσαι κανέναν. Υπάρχουν πράγματα που μπορείς να έχεις και πράγματα που δεν μπορείς να έχεις. Κανένας δεν μπορεί να έχει τα πάντα, και κανένας δεν μπορεί να προσαρμοστεί σε αυτό το δεδομένο καλύτερα από εσένα. Ποτέ δεν θα έχεις μια φυσιολογική οικογενειακή ζωή. Η οποιαδήποτε εικόνα της μέσης ευτυχίας, οικογένειας, φιλίας και ευμάρειας δεν είναι για σένα. Μείνε μόνος σου, παρατήρησε τον κόσμο. Μπορείς να αποκτήσεις τα πάντα αν δεν είσαι έτοιμος να συμβιβαστείς, Μείνε μακριά από oτιδήποτε λένε νορμάλ ζωή». Περίεργο, ε;
Όμως, αν το καλοσκεφτείς ούτε μέχρι τότε ούτε και στη συνέχεια υπήρξε κάτι φυσιολογικό στη ζωή του. Βέβαια, δεν ξέρουμε αν λέει αλήθεια ή απλά είναι ένα όμορφο ψέμα χίλιες φορές καλύτερο από μια αλήθεια όχι και τόσο πασπαλισμένη με σασπένς. Κάτι σαν την παραποίηση των προσωπικών του στοιχείων.
Τα αγόρια του Karl
O Lagerfeld είχε μια μακρόχρονη σχέση με τον δάνδη it boy της εποχής, Jacques de Bascher, από τη δεκαετία του 70 μέχρι τον θάνατό του το 1989 από τον ιό του HIV.
Ποτέ δεν μιλάει για τον σεξουαλικό προσανατολισμό του και υποστηρίζει ότι δεν είχε ποτέ σεξουαλική επαφή με τον άνθρωπο που ο ίδιος αποκαλεί τον έρωτα της ζωής του, τον de Bascher, που αποκαλούσε τον Lagerfeld "Mein Kaiser», δηλαδή Καίσαρα μου!
Όταν Lagerfeld λέει ότι μισούσε τη δεκαετία του 90, για κάποιους λόγους, είναι γιατί για πολλά χρόνια υπέφερε από την απώλεια του. Αφενός, όλα στη βίλα του στο Αμβούργο τον θύμιζαν, αφού την είχε ονομάσει Jako, ένα αμάλγαμα των ονομάτων τους.
Αφετέρου, ο De Bascher ήταν ο λόγος που έπαιρνε βάρος για να καταφέρει να το χάσει μια δεκαετία μετά. Ο Karl Lagerfeld γράφει στον πρόλογο του βιβλίου διατροφής του «Ακριβώς πριν από το θάνατο De Bascher, άρχισα να χάνω το ενδιαφέρον για την εμφάνισή μου, γιατί ήξερα τι επρόκειτο να συμβεί. Έχω χάσει το ενδιαφέρον για τον εαυτό μου και θέματα ασήμαντα. Ένιωσα ντεμοντέ στα sur-measure ιταλικά ρούχα μου. Άρχισα να αγοράζω από τους Matsuda, Comme des Garçons, και Yohji Yamamoto. Πήγα από το Small στο Medium, από το Medium στο Large κι από εκεί στο Extra Large.
Σχετικά με άλλες του σχέσεις, δεν έχει γίνει τίποτα γνωστό ποτέ, παρότι οι φήμες για τους προσωπικούς του βοηθούς φουντώνουν. Πλέον για να αποφύγει κι αυτό, προσλαμβάνει μόνο ετεροφυλόφιλους βοηθούς.
The Karl Lagerfeld Diet
Έτσι, όταν το 2001 έχασε 42 κιλά μέσα σε 13 μήνες, τα μέσα ενημέρωσης κι η βιομηχανία της μόδας πιάστηκαν εξ απροόπτου. Οι φήμες για πιθανή αρρώστια έγιναν πρωτοσέλιδο, μόνο και μόνο για να τις διαψεύσει δηλώνοντας ότι απλά το έκανε για να μπορεί να ντύνεται διαφορετικά, να φοράει ρούχα σχεδιασμένα από τον Hendi Slimane και να είναι σύμφωνος με τα πρότυπα της βιομηχανίας που απευθύνεται. Η διατροφή που σχεδιάστηκε αποκλειστικά για τον Karl από τον Δρ. Jean-Claude Houdret, έγινε βιβλίο best seller και νούμερο 1 σε τηλεοπτικές εκπομπές όπως του Larry King.
Αντί επιλόγου…
‘No design, No desire’ λέει ο Karl Lagerfeld, συμπυκνώνοντας την εκκεντρική του ψυχοσύνθεση. Το θέμα του εικονοκλάστη φωτογράφου, σχεδιαστή, multitasker, φιλόσοφου και star της μόδας δεν μπορεί να κλείσει τόσο εύκολα. Πρόκειται για έναν ιδεαλιστή κοσμοπολίτη του 18ου αιώνα με ένα πολύ δυνατό μυαλό και δημιουργική δύναμη που σίγουρα θα μας χαρίσει πολλές ακόμα κολεξιόν και συγκινήσεις.
Μπορεί να μην μπορούμε να είμαστε στα ντεφιλέ του-όπως το σούπερ ντούπερ για το φετινό καλοκαίρι, όμως ευτυχώς που υπάρχουν τα βίντεο:
