Το πόρισμα του ιατροδικαστή για τον θάνατο του Βαγγέλη Γιακουμάκη ήταν το πρώτο θέμα που διάβασα σήμερα. Έκοψε πιθανότατα ο ίδιος τις φλέβες του στο δεξί του χέρι. Το πρώτο καταγεγραμμένο θύμα σχολικού εκφοβισμού στην Ελλάδα αυτοκτόνησε. Κλείνω τα μάτια ασυναίσθητα και προσπαθώ να ταξιδέψω πίσω στον χρόνο. Το "stop bullying" δεν με καλύπτει. Δεν μου λέει τίποτα. Θέλω να καταλάβω πώς φτάσαμε να θρηνούμε σήμερα την αυτοχειρία ενός παιδιού που το διέσυραν στο σχολείο. Θέλω να καταλάβω.
Άγιος Μελέτης. Πλατεία πολύβουη, άνθρωποι βιαστικοί, κορναρίσματα παντού, βήχας από το καυσαέριο του μεσημεριού. Ο αέρας κάνει τα κρεμασμένα cd στα μπαλκόνια να αντανακλούν το φως του ήλιου εδώ κι εκεί. Σηκώνεις τα μάτια ψηλά και ανάμεσα στα σύρματα βλέπεις κλαδιά μπανανιάς και έναν πανύψηλο ευκάλυπτο να μπερδεύει τα λεπτά του φύλλα με τα αιχμηρά του πεύκου. Εκεί, κάτω από τη σκιά των δέντρων αυτών ήταν το σχολείο. Παλιό αρχοντικό, δωρεά στο Υπουργείο Παιδείας. Στην αυλή του ένας μικρόκοσμος χαρακτήρων. Ένας σκληρός κόσμος. Ο κόσμος των παιδιών.
Θυμάμαι τα παιχνίδια μας, το σχοινάκι, το κυνηγητό, την μπάλα με τα μπουκαλάκια νερού (γιατί ήταν πολύ μικρή η αυλή μας για κανονική μπάλα), τους δασκάλους, τους συμμαθητές και τις πέτρινες βρύσες. Είχαμε άραγε νταήδες τότε; Είχαμε παιδιά που να τα κορόιδευαν και τα πείραζαν όλη μέρα; Υπήρχαν κρούσματα βίας;
Υπήρχε η Βιβή που φορούσε κάτι γυαλιά με τεράστιους φακούς, σαν πάτους μπουκαλιού. Ο Δημήτρης που ήθελε να παίζει κυρίως με κορίτσια και είχε φωνή πολύ λεπτή για αγοράκι. Ο Γιάννης και ο Κώστας που για κάποιον λόγο -τον οποίο δεν θυμάμαι όσο κι αν προσπαθώ- δεν ήταν καθόλου μα καθόλου δημοφιλείς κι έξυπνοι (!). Υπήρχε κι ένα κοριτσάκι ντροπαλό που έκλαιγε όταν το ενοχλούσες.
Κανένα από αυτά τα παιδιά δεν ήταν στο περιθώριο. Μόνο του, δυστυχισμένο σε μια γωνιά. Κανένα δεν περνούσε τις ώρες στο σχολείο βασανιστικά. Οκ, δεν ήταν τα “αστέρια” της παρέας αλλά ήταν στην παρέα, χαμογελαστά και ήρεμα. Γιατί; Δεν υπήρχαν νταήδες τότε;
Υπήρχαν βέβαια, μόνο που δεν τολμούσαν τα πολλά πολλά. Γιατί αν πείραζαν κάποιο παιδί βρισκόταν πάντοτε ένα άλλο να τους βάλει στη θέση τους. Γιατί κάποιοι -από τους σταρ του σχολείου- επέμεναν πως δεν θα έπαιρναν μέρος σε ένα παιχνίδι αν δεν έπαιζε και ο Δημήτρης και το κλαψιάρικο το κοριτσάκι. Γιατί όταν οι νταήδες προσπαθούσαν να κοροϊδέψουν την Βιβή για την μυωπία της, αρχίζαμε όλοι να τους κοροϊδεύουμε για τα δόντια τους που ήταν στραβά. Γιατί όταν ένα παιδί χτυπούσε ένα άλλο, γινόταν καυγάς τρικούβερτος.
Υπερασπιζόμασταν ο ένας τον άλλο. Παίζαμε ξύλο πολλές φορές για χάρη εκείνου που δεν μπορούσε να δείρει. Γιατί αυτό τότε στο μυαλό μας ήταν το σωστό. Γιατί για κάθε μικρό νταή υπήρχε κι ένας μικρός ήρωας. Στην κοινωνία του σχολείου μας, στον μικρόκοσμο του σχολείου υπήρχε ισορροπία.
Σήμερα υπάρχουν νταήδες αλλά δεν υπάρχουν ήρωες. Της αυθόρμητης ανάγκης σου να παρέμβεις σε μια κατάσταση υπερέχει εκείνο το “μην ασχολείσαι”, “μην μπερδεύεσαι”, “θα βρεις τον μπελά σου, δεν ξέρεις τι είναι ο άλλος”. Αυτό άλλαξε. Αυτό κατά τη γνώμη μου έστειλε τον Βαγγέλη στην απόγνωση.
Δεν τους έβλεπαν τους νταήδες τα υπόλοιπα παιδιά της σχολής; Οι καθηγητές; Οι γείτονες; Οι περαστικοί; Οι μαρτυρίες είναι συγκλονιστικές. Θα βλέπαμε σε μια παρέα διπλανή μας στην καφετέρια να πετάνε νερό στην μούρη ενός συμμαθητή και δεν θα γινόταν σύρραξη; Και δεν θα λέγαμε κουβέντα; Χαμός θα γινόταν! Και συμβούλιο γονέων στο σχολείο. Και τιμωρίες από τη δασκάλα. Και χιλιάδες ερωτήσεις από τη μαμά στο σπίτι.
Θυμάμαι ακόμη, μικρό παιδάκι, την φωνή της μαμάς. Μιλούσε συνομωτικά στο τηλέφωνο. “Πήγα χτες στο σχολείο να πάρω το κορίτσι και είδα τον Γιώργο σε μια γωνιά στο προαύλιο, να κάθεται μόνος του. Μήπως συμβαίνει κάτι στο σπίτι; Μήπως έχει πρόβλημα στο σχολείο; Μίλα με τη δασκάλα”...
Η μαμά μου και η μαμά του Γιώργου δεν ήταν φίλες.
Ποιος φόβος σήμερα μας έχει κάνει τόσο αδιάφορους και φοβισμένους για όσα συμβαίνουν γύρω μας; Ποιός θα πρέπει να ζητήσει συγνώμη από το παιδί αυτό που έφυγε με τέτοιο τραγικό τρόπο; Οι δράστες; Όσοι τους επιτρέψαμε να δρουν χωρίς να τους σταματήσουμε; Εσύ ξέρεις τι συμβαίνει στο σχολείο του παιδιού σου;
Σήμερα η Βιβή, ο Δημήτρης, ο Γιάννης και ο Κώστας θα ήταν ίσως θύματα σχολικού εκφοβισμού (υπήρχε περίπτωση να φωνάξει ο Δημήτρης στο προαύλιο “Θα παίξουμε τους Θεούς του Ολύμπου, εσύ θα είσαι ο Απόλλωνας κι εγώ η Αφροδίτη” και να μην γινόταν... viral στο internet;).
Θα ήταν θύματα, γιατί κανείς δεν θα τους υπερασπιζόταν στην αυλή. Γιατί η μαμά θα φοβόταν να υψώσει το παιδί της το ανάστημά του απέναντι στους νταήδες. Γιατί η δασκάλα δεν θα ήθελε να έρθει αντιμέτωπη με τους άγριους γονείς του άγριου παιδιού. Γιατί στη σύσκεψη γονέων θα πήγαιναν 2 άτομα. Γιατί είναι πιο εύκολο να “κοιτάμε τη δουλειά μας”.
Μέχρι το δικό μας παιδί να γυρνάει κάθε μέρα κλαμμένο στο σπίτι.
Το μόνο που θα ήθελα να πω σήμερα είναι αυτό. Βαγγέλη, συγγνώμη που ξεμείναμε από ήρωες. Εμείς τους πνίξαμε έναν έναν.
ΥΓ. Τα ονόματα των συμμαθητών μου δεν είναι τα πραγματικά. Για όσους έχουν απορία ο Δημήτρης όταν μεγάλωσε... έγινε Απόλλωνας και όχι Αφροδίτη. Γιατί δεν χρησιμοποιώ τα πραγματικά ονόματα; Γιατί υπάρχει και το cyber bullying.
ΓΡΑΜΜΗ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ: 116 111
ΓΡΑΜΜΗ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ: 801 801 1177