Τον Σαμαράκη τον λάτρεψα εκεί γύρω στα 18. Στην ηλικία αυτή νιώθεις ότι θέλεις να κατακτήσεις τον κόσμο αλλά υπάρχει ένα «σύμπαν», το «κατεστημένο», η «εξουσία των βολεμένων» που πρέπει να ταραχτούν από σένα για να βρεις μια θέση ανάμεσά τους, διαφοροποιώντας, όμως, τον εαυτό σου από αυτούς. Τώρα που τον ξαναδιάβασα, πόσο διαχρονικός είναι με το δωρικό λιτό τρόπο γραφής του αλλά και πόσο μεγάλη είναι η προσφορά του στην κοινωνία μέσα από το έργο του. Σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, ο Σαμαράκης είναι επίκαιρος μια και υψώνει τη φωνή του κατά του συστήματος.
Ο Αντώνης Σαμαράκης με τα μυθιστορήματα και τα διηγήματά του όχι μόνο υποστηρίζει, όχι μόνο δικαιολογεί όσα αντι-εξουσιαστικά νιώθεις, αλλά σου περιγράφει ιστορίες και περιστατικά με τα οποία ταυτίζεσαι απόλυτα.
«Το Λάθος», το «Ζητείται Ελπίς», το «Αρνούμαι», «Το Διαβατήριο» ήταν τα μανιφέστα μου ως φοιτήτρια. Τα βιβλία που με μετέτρεψαν σε ενήλικη, μετά τη φάση ανάγνωσης των κλασικών αριστουργημάτων που είχαν γραφτεί σε προηγούμενες εποχές.
Το Λάθος, εκδόσεις Ψυχογιός: είναι ένα σπουδαίο αντι-εξουσιαστικό μυθιστόρημα. Χωρίς να προσδιορίζει το καθεστώς ή να το κατονομάζει (αριστερό-δεξιό-μεσαίο-πράσινο-κόκκινο-μπλε-απολυταρχικό-εξτρεμιστικό), ο Αντώνης Σαμαράκης σου παρουσιάζει μια ιστορία σε ένα πολιτικό καθεστώς, το οποίο θα μπορούσε να υπάρχει οπουδήποτε στον κόσμο.
Δύο εκπρόσωποι του καθεστώτος έχουν συλλάβει έναν πολίτη, ύποπτο για συνωμοσία (κατά του καθεστώτος). Ο υποτιθέμενος συνεργός του και μάρτυρας κατηγορίας (ή υπεράσπισης) δολοφονείται από τους πράκτορες της Ασφάλειας.
Έτσι, λοιπόν, οι πράκτορες συλλαμβάνουν ένα Σχέδιο: 1. Αποκρύπτουν από τον συλληφθέντα το θάνατο του «συνεργού» του, 2. Τον αντιμετωπίζουν πολύ φιλικά, για να τον αναγκάσουν να αποδράσει – αποδεικνύοντας έτσι την ενοχή του και, επομένως να τον εξοντώσουν 3. Δημιουργούν μια ανθρώπινη σχέση με τον ένα από τους δύο πράκτορες με μια βόλτα, ένα μπάνιο στη θάλασσα, μια επίσκεψη στο λούνα – παρκ, ώστε να του καλλιεργήσουν μια τόσο χαλαρή ατμόσφαιρα, ώστε να ενθαρρυνθεί να δραπετεύσει.
Εκεί συμβαίνει και το λάθος στο Σχέδιο των πρακτόρων του καθεστώτος. Αρκεί μια σταλιά ανθρωπιάς να αλλοιώσει το τέλειο Σχέδιο και να το βραχυκυκλώσει.
Το τέλος του βιβλίου, αν και καθόλου ευχάριστο, σε ικανοποιεί απόλυτα: η εξουσία διαβρώνεται, το Καθεστώς έχει κερκόπορτες, υπάρχει ελπίδα.
Το «Λάθος» είναι ένα βιβλίο προφητικό. Γράφτηκε το 1965, δύο χρόνια πριν από τη δικτατορία. Όμως η σύλληψη του συγγραφέα για τα απολυταρχικά καθεστώτα ισχύει, ανεξάρτητα με τη «δημοκρατία» ή όχι των σύγχρονων κοινωνιών. «Σχέδια» εξόντωσης πολιτών υπάρχουν σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου, σε όλα τα κράτη της γης.
Το «Λάθος» του Αντώνη είναι ό,τι πιο «Σωστό» έχει γραφτεί για την εξουσία.
Ζητείται Ελπίς, εκδόσεις Ψυχογιός: συλλογή διηγημάτων, με απεγνωσμένες ιστορίες ανθρώπων που αναζητούν την ελπίδα σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας.
Αρνούμαι, εκδόσεις Ψυχογιός: συλλογή διηγημάτων με θέμα την άρνηση του ανθρώπου που έζησε τον πόλεμο, την ήττα και το διχασμό ελπίζοντας σε ένα καλύτερο κόσμο να συμβιβαστεί με τα γεγονότα αποκοιμίζοντας τη συνείδησή του.
Το Διαβατήριο, εκδόσεις Ψυχογιός: η συλλογή διηγημάτων “Το Διαβατήριο” που περιλαμβάνει το ομότιτλο διήγημα, έχει σαν αφετηρία την προσωπική ιστορία του συγγραφέα, Αντώνη Σαμαράκη όταν η Χούντα του στέρησε το διαβατήριό του. Αυτό και άλλα προσωπικά του βιώματα από την εποχή της Χούντας οπλίζουν την πένα του να γράψει κατά του Συστήματος που αφανίζει τον άνθρωπο.
Κατερίνα Τσεμπερλίδου
Συγγραφέας, Inspirational Speaker, Δημιουργός του site www.tsemperlidou.gr
