Όταν το παιδί σου αρχίσει ξαφνικά να παρουσιάζει συμπεριφορές που δεν συμπίπτουν με την ηλικία του και συνδέονται κυρίως με συμπεριφορές μωρού και αφορούν το λόγο, την κίνηση και τις συνήθειές του, κράτησε την ψυχραιμία σου. Η Μαίρη Τουντοπούλου, Παιδοψυχολόγος - Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού, MSc, σε συμβουλεύει να κατανοήσεις αυτή τη φάση, να την θεωρήσεις και αυτή ένα στάδιο της ανάπτυξης του παιδιού σου, βοηθώντας το να την ξεπεράσει.
Από την Μπέτυ Σύγγελου
Γιατί ένα παιδί «μπεμπεκίζει»; Είναι αποτέλεσμα μίμησης;
Συχνά τυχαίνει να παρατηρούμε παιδιά, μετά την ηλικία των 3 ετών να αρχίζουν να μιλούν και να συμπεριφέρονται όπως όταν ήταν μικρότερα, δηλαδή να «μπεμπεκίζουν». Αυτή η συμπεριφορά είναι απόλυτα φυσιολογική, καθώς σ’ αυτή την ηλικία το παιδί κατακλύζεται με νέες εμπειρίες και χρειάζεται να επιστρέψει σε παλιές συνήθειες, έτσι ώστε να νιώσει ασφάλεια. Πιο συχνά όμως εμφανίζεται αυτή η συμπεριφορά, όταν υπάρχει κάποια αλλαγή στη ζωή του παιδιού, όπως είναι ο ερχομός ενός νέου μέλους στην οικογένεια, η μετάβαση στον παιδικό σταθμό, ή γενικά κάποια αλλαγή στην οικογενειακή ζωή. Τότε είναι που το παιδί παλινδρομεί σε συμπεριφορές μωρού, ώστε να γίνει το κέντρο της προσοχής, να νιώσει ότι το φροντίζουν οι γύρω του και ότι είναι ασφαλές, όπως συνέβαινε όταν ήταν βρέφος.
Ειδικά στην περίπτωση που έχει έρθει καινούριο αδελφάκι, μπορεί να αντιγράφει τις συμπεριφορές του, π.χ. να ζητά να πιει γάλα απ’ το μπιμπερό ή να χρησιμοποιεί την πιπίλα του, καθώς έτσι θεωρεί ότι θα κερδίσει ξανά την αποκλειστική φροντίδα των γονιών του, την οποία είχε συνηθίσει να απολαμβάνει πριν τον ερχομό του μικρού.
Αυτή η συμπεριφορά εκδηλώνεται ακόμη πιο έντονα όταν το παιδί είναι κουρασμένο, ή όταν το αγνοούν, οπότε και βρίσκει αυτό τον τρόπο να τραβήξει την προσοχή.
Τι θα πρέπει να προσέξουν οι γονείς; Είναι κάτι που χρίζει βοήθειας;
Το παιδί όπως αναφέρθηκε, μπορεί να εμφανίσει μωρουδιακές συμπεριφορές όταν νοιώθει ανασφαλές, αλλά θα επανέλθει όταν θα αρχίσει και πάλι να νοιώθει σιγουριά. Είναι φυσιολογικό λοιπόν να μιλά ή να φέρεται σαν παιδάκι μικρότερης ηλικίας κατά καιρούς, χωρίς αυτό να πρέπει να ανησυχεί τους γονείς. Αυτό όμως, που θα πρέπει να προσέξουν οι γονείς όταν υπάρχει παλινδρόμηση σε προηγούμενες συμπεριφορές αφορά στην κινητική δεξιότητα και την ομιλία του παιδιού. Αν δηλαδή, το παιδί ενώ περπατούσε, σκαρφάλωνε και έτρεχε ξαφνικά δυσκολεύεται, ή αν σχημάτιζε προτάσεις 3-4 λέξεων και τώρα δεν μπορεί, οι γονείς θα ήταν καλό να απευθυνθούν σε κάποιον ειδικό αναπτυξιολόγο.
Πώς πρέπει να συμπεριφερθούν οι γονείς όταν το παιδί τους αρχίσει να μπεμπεκίζει;
Όταν το παιδί εμφανίζει μωρουδίστικες συμπεριφορές, οι γονείς καλό θα είναι να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους αναλογιζόμενοι ότι όταν νιώσει ασφαλές θα αποβάλλει κάθε τέτοια συμπεριφορά. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να επιτρέψουν στο παιδί να εκδηλώσει μια μωρουδιακή συμπεριφορά, όπως για παράδειγμα να πιει γάλα με το μπιμπερό, χωρίς να καταφύγουν σε φωνές ή απαγορεύσεις. Παράλληλα όμως θα πρέπει να είναι προσεκτικοί, καθώς δεν θα πρέπει να δείξουν ότι θεωρούν πολύ γλυκιά και χαριτωμένη αυτή τη συμπεριφορά, γιατί έτσι θα συμβάλλουν στο να παγιωθεί.
Αν βέβαια η συμπεριφορά του παιδιού προκαλεί αμηχανία, π.χ. αν συμβαίνει συνεχώς, ή μπροστά σε τρίτους ή σε δημόσιο χώρο, η καλύτερη στάση θα ήταν να του εξηγήσουν ότι καταλαβαίνουν τι τους ζητάει και να προσπαθήσουν να του αποσπάσουν την προσοχή κατευθύνοντάς το προς μια δραστηριότητα που το ευχαριστεί. Για παράδειγμα, στην περίπτωση που το παιδί ζητά να πιει το γάλα με το μπιμπερό, θα μπορούσαν να του πουν ότι καλύτερα θα είναι να χρησιμοποιήσουν το ποτηράκι που έχει διαλέξει το ίδιο και να του προτείνουν να παίξουν μαζί το αγαπημένο του παιχνίδι.
Σε περίπτωση που η συμπεριφορά αυτή επιμένει, θα μπορούσαν να δοκιμάσουν να την αγνοήσουν, ώστε να «λάβει το μήνυμα» το παιδί ότι δεν κερδίζει την προσοχή μ’ αυτόν τον τρόπο. Για παράδειγμα, αν το παιδί ζητήσει κάτι με μωρουδιακή ομιλία, θα μπορούσαν να προσποιηθούν ότι δεν άκουσαν ή να πουν ότι κάποιος μιλάει, αλλά δεν καταλαβαίνουν τι τους λέει.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι οι γονείς καλό είναι να αποφεύγουν να μαλώνουν το παιδί που προσποιείται το μωρό, και αυτό γιατί στη νηπιακή ηλικία τα παιδιά δεν κατανοούν απόλυτα τη διαφορά ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία. Παράλληλα, μια καλή επιλογή θα ήταν να δώσουν την ευκαιρία στο παιδί να δοκιμάσει περισσότερες «δραστηριότητες των μεγάλων», όπως να διαλέγει μόνο τι θα φορέσει, να βοηθά στην προετοιμασία του φαγητού ή ακόμη και να προσέχει κάποιες φορές το μικρό του αδελφάκι, ώστε να αντιληφθεί ότι το εμπιστευόμαστε και ότι πλέον δεν είναι μωρό.