Μία διαφορετική πτυχή του παιδικού ύπνου παρουσιάζει στο βιβλίο με τίτλο «Τα μωρά είναι άνθρωποι της νύχτας» η Κατερίνα Χρυσανθοπούλου. Ένα βιβλίο που παροτρύνει τους γονείς να αφήσουν στην άκρη τη λογική του «άστο να κλαίει και θα κοιμηθεί» και να υιοθετήσουν πιο ήπιες μεθόδους. Και εν τέλει να καταφέρουν και εκείνοι να κοιμηθούν σαν άνθρωποι τις ώρες που θα τους κρατήσουν ξεκούραστους και φρέσκους. Επειδή, λοιπόν, ο ύπνος είναι το παν και μία από τις μεγαλύτερες απολαύσεις αυτή της ζωής, ζήτησα από την Κατερίνα να μου εξηγήσει ποιο ήταν το σκεπτικό της πίσω από το συγκεκριμένο βιβλίο αλλά και να μοιραστεί με τους αναγνώστες του followme.gr δύο αποσπάσματα.
Πώς (και γιατί) έγραψα το βιβλίο «Τα μωρά είναι άνθρωποι της νύχτας»
Το βιβλίο «Τα μωρά είναι άνθρωποι της νύχτας» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μοτίβο το έγραψα γιατί από την ελληνική βιβλιογραφία έλειπε ένα τέτοιο εγχειρίδιο, δηλαδή, το αντίδοτο σε μεθόδους «κακοποίησης» που πρότειναν τα μέχρι τότε μεταφρασμένα στα ελληνικά σχετικά βιβλία, όπως το να αφήνουμε το μωρό να κλαίει μέχρι να αποκοιμηθεί . Το βιβλίο μου συνοψίζει τις πρόσφατες μελέτες της διεθνούς παιδιατρικής για τον βρεφικό και παιδικό ύπνο και είναι ένας οδηγός για τους γονείς, που με ήπιους τρόπους θέλουν να «διδάξουν» στα μωρά τους να κοιμούνται τη νύχτα (ώστε να κοιμηθούν κι αυτοί!), χωρίς όμως να καταφύγουν σε μεθόδους «εκπαίδευσης στον ύπνο», όπως συνήθως λέγονται, όπως το ν’ αποχωρίζονται τα μωρά τους. Επίσης περιλαμβάνει και τις πιθανές σοβαρές επιπτώσεις που κάποιες μέθοδοι «εκπαίδευσης στον ύπνο» μπορούν να έχουν στην υγεία και την ευημερία του μωρού – αλλά και όλης της οικογένειας. Απευθύνεται σε γονείς μωρών, νηπίων αλλά και μεγαλύτερων παιδιών, προτείνοντας τρόπους αντιμετώπισης διαφόρων δυσκολιών που έχουν και τα πιο μεγάλα μας παιδιά στον ύπνο, όπως οι εφιάλτες, οι νυχτερινοί φόβοι, η ανάγκη τους για αγκαλιά και η επιθυμία τους να κοιμούνται μαζί με τους γονείς τους.
Μια σημαντική παρανόηση είναι ότι οι περισσότεροι σύγχρονοι γονείς περιμένουν ότι τα μωρά κοιμούνται σαν ενήλικες – δηλαδή βαθιά και όλη τη νύχτα. Αυτό δεν ισχύει. Ο φυσιολογικός ύπνος των βρεφών είναι ελαφρύς και διακεκομμένος, γιατί αυτό έχει ανάγκη ο μικρός τους εγκέφαλος που μεγαλώνει με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Επειδή συχνά σήμερα οι γονείς που κάνουν το πρώτο τους μωρό δεν έχουν παρακολουθήσει άλλα μωρά ή παιδιά στην ευρύτερη οικογένειά τους, ανακαλύπτουν με έκπληξη ότι τα αγγελάκια τους είναι … άνθρωποι της νύχτας! Από κει και πέρα, όλες οι προσεγγίσεις σε κάθε οικογένεια είναι ζήτημα πεποιθήσεων και τρόπου ανατροφής. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι τα βρέφη για πολλούς μήνες είναι προσκολλημένα στη μητέρα, γιατί απ’ αυτήν τρέφονται (απ’ το γάλα, την αγκαλιά, την επαφή, τη φωνή της) και γιατί αυτή είναι ο τρόπος τους να γνωρίσουν τον κόσμο. Αυτό λοιπόν που πολλοί σύγχρονοι γονείς δεν ξέρουν, ή ξεχνούν, είναι ότι τα μωρά μας έχουν ουσιαστική οργανική ανάγκη από εμάς – πολύ κουραστικό, πράγματι, ιδίως για μητέρες που είναι και εργαζόμενες, αλλά έτσι είναι η ανθρώπινη φύση και, πιστέψτε με, όλες οι μητέρες τα καταφέρνουν!
Μια μικρή γεύση από το βιβλίο
Αν το σώμα έχει ανάγκη φαγητό, με το να το θεωρήσουμε αυτό απλώς ως μια συνήθεια και να το αγνοήσουμε δεν θα κάνουμε την πείνα να σταματήσει. Ούτε με το να πιέζουμε τον εαυτό μας να μείνουμε ξύπνιοι μπορούμε να εξαλείψουμε την ανάγκη του ύπνου. Ένα παιδί που τη νύχτα αναζητά τον γονιό του ίσως εκφράζει μια ανάγκη, όχι μια συνήθεια, η οποία ανάγκη απαιτεί χρόνο και υπομονή για να καλυφθεί. Αν ένα παιδί αγχώνεται πολύ αν δεν του επιτρέπεται να κοιμάται με τους γονείς του, μάλλον το έχει ανάγκη. Αν ένα παιδί επισκέπτεται το κρεβάτι των γονιών του αλλά μετά είναι εξίσου ευχαριστημένο να το μεταφέρουμε στο δωμάτιό του, ίσως απλώς έχει τη συνήθεια να πηγαίνει στο κρεβάτι των γονιών του.
Θα μάθετε όσα χρειάζεται να ξέρετε για το μωρό σας με παρατήρηση και κοινή λογική. Είναι καλύτερο να κάνετε ένα «λάθος» με αγάπη παρά να «αγοράσετε» απερίσκεπτα μια έτοιμη συνταγή «για όλα τα μωρά» «με άμεσα αποτελέσματα». Μην ξεχνάτε ότι όλες αυτές οι συμπεριφορές, που ονοματίζουν ως «διαταραχές» ή «προβλήματα», είναι απλώς τα φυσιολογικά στάδια στην ανάπτυξη των παιδιών των ανθρώπων. Η πραγματική διαταραχή είναι να θεωρούμε τα παιδιά μας κούκλες με κουμπί on-off ή να απαιτούμε απ αυτά να φέρονται λογικά, ως ενήλικες, και να απεξαρτηθούν από μας πριν ακόμα μάθουν να γράφουν το όνομά τους
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα
Κατερίνα Χρυσανθοπούλου (1966), συγγραφέας, μεταφράστρια και ακαδημαϊκή ερευνήτρια. Έχει πανεπιστημιακά πτυχία Πληροφορικής και Αγγλικής Φιλολογίας, δίπλωμα 6ετούς εκπαίδευσης στην σωματική ψυχοθεραπεία (μέθοδος Βιοσύνθεσης) και μετεκπαίδευσης στη Θεραπευτική Γραφή καθώς και 13ετή εκπαίδευση στο Aikido. Έχει μάστερ στη Γνωσιακή Επιστήμη (Cognitive Science) και είναι υποψήφια διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με θέμα την οπτική αντίληψη των εννοιών των κειμένων. Στο πλαίσιο αυτό μελετά την ανάπτυξη της ικανότητας αφήγησης και περιγραφής, την αντίληψη της αφηγηματικής δομής των κειμένων και τις μεθόδους δημιουργικής ανάγνωσης με σκοπό τη βελτίωση της κατανόησης ενός κειμένου
Έχει δημοσιεύσει από το 2004 ως σήμερα ποιήματα και διηγήματά της σε λογοτεχνικά περιοδικά (Μανδραγόρας, (δε)κατα, Πλανόδιον, Νησίδες, κ.α.). Έχει εκδώσει τα βιβλία «Η γυναίκα που έγραφε για τον άντρα» (2006, εκδ. Κέδρος), «Primavera – Κοιτάζω μάτια που κοιτάζουν εμένα» (2007, εκδ. Τόπος), «Το Κινέζικο Δωμάτιο» (2008, εκδ. Τόπος, 2008), «Πρωτόγαλα» (2009, εκδ. Futura), «Τα μωρά είναι άνθρωποι της νύχτας» (2008, εκδ. Τόπος-Μοτίβο, 2012),