Μπορεί η ιστορία της Σταχτοπούτας να έγινε ευρέως γνωστή μέσα από τις ταινίες κινουμένων σχεδίων της Disney, αλλά στην πραγματικότητα το παραμύθι για το κορίτσι με το γοβάκι έχει τις ρίζες του στον πρώτο αιώνα. Έκτοτε, πολλές ήταν οι εκδοχές που παρουσιάστηκαν στη λογοτεχνία, τη μουσική, την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, ενώ πρόσφατα πήραμε μία γεύση από τη νέα μεταφορά του παραμυθιού στη μεγάλη οθόνη με το trailer της ταινίας Cinderella (2015). Πριν από αυτό όμως, αυτά τα Χριστούγεννα, θα δούμε την Anna Kendrick να γλιστράει στα διαμαντένια της γοβάκια στην ταινία Into the Woods. Ας κάνουμε, λοιπόν, μία αναδρομή στο παρελθόν στην εξέλιξη της Σταχτοπούτας από την αρχαία Αίγυπτο έως και σήμερα.
Επιμέλεια: Μάρω Παρασκευούδη
Rhodopis, 1ος αιώνας
Με σημερινή ονομασία The Egyptian Cinderella by Shirley Climo, το παιδικό βιβλίο Rhodopis είναι ένα αιγυπτιακό παραμύθι που είναι παγκοσμίως αποδεκτό ως η πιο παλιά ιστορία της Σταχτοπούτας, η οποία είναι βασισμένη σε μία υπαρκτή γυναίκα η οποία έζησε τον πρώτο αιώνα.
Yeh-Hsien, 860 π.Χ.
Το βιβλίο έχει καταγραφεί ως η παλαιότερη ιστορία της Σταχτοπούτας στην Κίνα, αλλά αντί για νεράιδα παρουσιάζει ένα μαγικό ψάρι και ένα χρυσό γοβάκι.
Il Pentamerone, 1634-6
Το βιβλίο Il Pentamerone του Giambattista Basile εκδόθηκε σε δύο τόμους (1634 και 1636) και παρουσιάζει μία συλλογή πενήντα παραμυθιών, συμπεριλαμβανομένου και του "The Cat Cinderella" — μια διασκευή γνωστή για την πανούργα και δολοφονική Σταχτοπούτα.
Histoires ou Contes du Temps Passé, 1697
Η ιστορία του Charles Perrault, Histoires ou Contes du Temps Passé, αποτελεί την πιο γνωστή εκδοχή της Σταχτοπούτας, παρουσιάζοντας την κλασική νεράιδα νονά, την άμαξα κολοκύθα και το γυάλινο γοβάκι.
Grimms' Fairy Tales, 1812
Οι αδερφοί Grimms, Jacob και Wilhelm, δημοσίευσαν το Kinder-und Hausmärchen το 1812. Η συλλογή των πενήντα παραμυθιών περιλαμβάνει το "Aschenputtel", το οποίο παρουσιάζει μία πολύ πιο σκοτεινή Σταχτοπούτα από αυτή του Perrault. Στη δική τους εκδοχή της ιστορίας, οι αδερφοί Grimms, μιλούν για ένα δέντρο που φυτεύτηκε στον τάφο της μητέρας της Σταχτοπούτας και για μαγικά περιστέρια που τη βοήθησαν αντί για τη νονά νεράιδα. Στο τέλος, οι κακές θετές αδερφές της Σταχτοπούτας τιμωρήθηκαν από τα πουλιά του δέντρου τα οποία τους έβγαλαν τα μάτια.
Cendrillon, 1895
Το Cendrillon είναι μία όπερα σε τέσσερις πράξεις, γραμμένη το 1895 από τον Jules Massenet. Το τελευταίο λυρικό έργο του Massenet, ακολουθεί την ιστορία του Perrault.
Cinderella, 1899
Σκηνοθετημένη από τον Georges Méliès το1899, το ασπρόμαυρο γαλλικό φιλμ είναι γνωστό ως η πρώτη ταινία της Σταχτοπούτας.
Cinderella, 1914
Η δημοφιλής ηθοποιός Mary Pickford πρωταγωνιστεί στη βουβή κινηματογραφική μεταφορά της Σταχτοπούτας στη μεγάλη οθόνη από τον James Kirkwood το 1914.
La Cenerentola, 1817
Η La Cenerentola του Gioachino Rossini έκανε το ντεμπούτο της στη Ρώμη το 1817 και πρόκειται για μία όπερα σε δύο πράξεις, εμπνευσμένη από την ιστορία της Σταχτοπούτας.
A Kiss For Cinderella, 1916
Ο J. M. Barrie, ευρύτερα γνωστός ως ο δημιουργός του Peter Pan, έγραψε το A Kiss For Cinderella, το οποίο ανέβηκε στο Broadway το 1916. Στο έργο του, ένα κορίτσι ονόματι Jane νοιάζεται για τα ορφανά κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ ονειρεύεται τον πρίγκιπά της στον δικό της φανταστικό κόσμο. Το 1925 παρουσιάστηκε στον βουβό κινηματογράφο, με πρωταγωνίστρια την Betty Bronson.
Cinderella, 1922
Πρόκειται για μία πρώιμη μεταφορά του κλασικού παραμυθιού από την Disney σε ασπρόμαυρο animation.
Poor Cinderella, 1934
Σε αυτή τη μικρή μήκους ταινία κινουμένων σχεδίων, η Betty Boop υποδύεται την Σταχτοπούτα και είναι η μοναδική φορά που βλέπουμε το καρτούν έγχρωμο στην Fleischer εποχή.
Cinderella, 1950
Η 12η ταινία κινουμένων σχεδίων του στούντιο της Disney, η Σταχτοπούτα, ήταν αναμφισβήτητα μία μεγάλη επιτυχία που είναι σήμερα μία από τις πιο εμβληματικές ιστορίες της εταιρίας. Με την αξέχαστη μουσική, τα αστεία, τα φιλικά ζώα, και την αφθονία των κωμικών στιγμών, η Σταχτοπούτα είναι το κλασικό παραμύθι του Perrault με την σφραγίδα της Disney.
Cinderella, 1957
Η Julie Andrews πρωταγωνιστεί στην Cinderella, ένα μιούζικαλ που είχε γραφτεί για την τηλεόραση από τους Rodgers και Hammerstein. Στο έργο έκαναν το ντεμπούτο τους διάφορες μουσικές επιτυχίες, όπως το "In My Own Little Corner".
Cinderfella, 1960
Ο Jerry Lewis υποδύεται έναν περίεργο αλλά αξιαγάπητο άντρα, ο οποίος καθοδηγείται από τη νεράιδα νονά του, παρουσιάζοντας έτσι μία ενδιαφέρουσα αλλαγή της παραδοσιακής ιστορίας.
Hey, Cinderella!, 1969
Ο Jim Henson σκηνοθέτησε μία Muppet εκδοχή της ιστορίας για παιδιά με τίτλο Hey, Cinderella!.
"Cinderella Stay Awhile," 1975
«Cinderella, I just know That the magic slipper's gonna fit Cinderella, do not go You're my princess, I'm sure of it» Ο Michael Jackson κυκλοφόρησε ένα τραγούδι με τίτλο "Cinderella Stay Awhile" στο album Forever, Michael.
The Slipper and the Rose, 1976
Στο βρετανικό μιούζικαλ το οποίο τελικά έγινε ταινία, The Slipper and the Rose, ο Richard Chamberlain υποδύεται τον Prince Edward και η Gemma Craven την Σταχτοπούτα.
Faerie Tale Theater: Cinderella, 1985
Μία μοντέρνα εκδοχή της ιστορίας με πρωταγωνιστές τους Jennifer Beals και - έναν πολύ νέο - Matthew Broderick.
If the Shoe Fits, 1990
Ο Rob Lowe και η Jennifer Grey πρωταγωνιστούν στην τηλεοπτική ταινία If the Shoe Fits. Η Jennifer Grey υποδύεται μία σύγχρονη σταχτοπούτα που ζει στο Παρίσι και εργάζεται σε έναν διάσημο οίκο μόδας (Lowe) σαν ενδυματολόγος, αλλά ονειρεύεται να γίνει σχεδιάστρια παπουτσιών. Μετά τη συνάντησή της με μία νεράιδα νονά, η οποία κάνει μαγικά στα παπούτσια της, η Grey μεταμορφώνεται σε μοντέλο κάθε φορά που τα βάζει και τελικά κερδίζει τις εντυπώσεις.
Into the Woods, 1991
Το 199, η τηλεοπτική παραγωγή Into the Woods έδωσε την ευκαιρία στο κοινό να δει πάρει μία γεύση από το μιούζικαλ του Broadway, το οποίο θα ξαναπαρουσιαστεί στον κινηματογράφο το 2014. Η ιστορία περιλαμβάνει αρκετούς φανταστικούς χαρακτήρες, συμπεριλαμβανομένων των Σταχτοπούτα, Κοκκινοσκουφίτσα και Ραπουνζέλ.
Cinderella, 1997
Η Brandy υποδύεται την Σταχτοπούτα, με νονά την Whitney Houston, ενώ παίζουν επίσης οι Jason Alexander και Whoopi Goldberg.
Ever After, 1998
Η Σταχτοπούτα επιστρέφει και πάλι στη μεγάλη οθόνη – αυτή τη φορά με το όνομα Danielle de Barbarac‚ με τις Drew Barrymore και Anjelica Huston. Η ταινία περιπλέκει τη φαντασία με την Ιστορία, αφού η πλοκή εκτυλίσσεται την περίοδο της Αναγέννησης, με τον Leonardo da Vinci να θυμίζει τη φιγούρα της καλής νεράιδας.
"Cinderella," 2001
«Here I am, so try to forgive me I don't believe in fairy tales Here we are with nothing but honestyI've had enough, I'm not gonna stay
I'm sorry for running away like this And I'm sorry I've already made my wish Ah, but Cinderella's got to go». Στο album Britney, η Britney Spears ηχογράφησε ένα τραγούδι με τίτλο “Cinderella”.
Ella Enchanted, 2004
Η Anne Hathaway υποδύεται την Ella στην κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου του Gail Carson Levine.
A Cinderella Story, 2004
Η Hilary Duff υποδύεται την Sam, μία έφηβη που δεν αντέχει τη μητριά της και ελπίζει να κάνει σχέση με έναν τύπο που γνώρισε μέσω Internet, τον Austin, τον οποίο υποδύεται ο Chad Michael Murray.
Once Upon a Time, 2011
Όλοι οι χαρακτήρες κάνουν cameos στο Once Upon a Time show του ABC, και το 2011, έκανε την εμφάνισή της η Σταχτοπούτα (σ.σ. την υποδύεται η Jessy Schram) στο τέταρτο επεισόδιο του πρώτου κύκλου. Η ηρωίδα κάνει μία συμφωνία με τον Rumpelstiltskin, δίνοντάς του την υπόσχεση ότι θα του παραδώσει το πρώτο της παιδί, κάτι που μας οδηγεί στο πρωτότυπο παραμύθι του Rumpelstiltskin.
Into the Woods, 2014
Μία κινηματογραφική εκδοχή του μιούζικαλ Into the Woods έχει προγραμματιστεί να κυκλοφορήσει την περίοδο των Χριστουγέννων, με πρωταγωνιστές τους Anna Kendrick ως Σταχτοπούτα και τον Chris Pine στον ρόλο του πρίγκιπα.
Cinderella, 2015
Η ηθοποιός Lily James επιλέχθηκε να υποδυθεί την Σταχτοπούτα στη νέα ταινία του Kenneth Branagh, μαζί με τον Richard Madden από το Game of Thrones - Prince Charming. Η Disney σχεδιάζει να κυκλοφορήσει την ταινία, στην οποία πρωταγωνιστούν επίσης η Helena Bonham Carter στον ρόλο της καλής νεράιδας και η Cate Blanchett σε αυτόν της κακιάς μητριάς, τον επόμενο χρόνο.